Wat je moet weten over studeren aan de Università per Stranieri di Perugia #1

Het is voor velen een droom om een tijd te studeren in Italië. Een korte taalcursus of zelfs een hele bachelor of masterstudie. Ik volgde verschillende kunst–, cultuur– en taalcursussen in Rome en Florence. Dankzij een beurs van de Universiteit Utrecht kreeg ik de kans om ook in Perugia aan de Università per Stranieri di Perugia een maand lang, in juni 2012, te studeren. Ik volgde taallessen aan de universiteit en maakte kennis met de stad en het studentenleven. Omdat ik veel vragen krijg over hoe ik deze studie beleefd heb, schrijf ik in twee blogs alles wat je moet weten over studeren aan de Università per Stranieri di Perugia.

De Università per Stranieri di Perugia

Perugia heeft twee universiteiten, de Università degli Studi di Perugia en de Università per Stranieri. Deze ‘Universiteit voor buitenlanders’ is opgericht in 1921, toen de advocaat Astorre Lupattelli uit Perugia de Corsi di Alta Cultura (hoge-cultuurcursussen) instelde voor buitenlandse studenten. Op deze wijze wilde hij de kennis over Italië, de geschiedenis en de kunstschatten van het land, verspreiden. Werden de lessen in eerste instantie gegeven in de lokalen van de Universiteit van Perugia, in 1927 kreeg de Università per Stranieri een eigen gebouw; het prestigieuze Palazzo Gallenga-Stuart. Hier wordt nog steeds een deel van de lessen gegeven. Zo bevindt een van de prachtige klaslokalen in Palazzo Galenga zich in de vroegere slaapkamer van het echtpaar Gallenga-Stuart.
Aan de universiteit volg je cursussen van een maand tot aan een hele bachelor of master opleiding. Ook kan je aan de universiteit de officiële taalcertificaten zoals het CELI, Certificato di Lingua Italiana, behalen. Veel studenten volgen een of enkele maanden een cursus in Perugia als voorbereiding op een Erasmusjaar elders in Italië.

Reizen naar Perugia

Ik vloog vanaf Brussel Charleroi met Ryanair direct op Perugia. Vanaf het vliegveld kon ik voor een paar euro een transfer krijgen naar het centrum van Perugia, een rit van een ruim half uur. Met Ryanair vlieg je ook vanaf Dusseldorf Weeze direct op Perugia, maar directe vluchten vanuit Nederland zijn er niet. Een andere optie is om op Rome te vliegen en vervolgens de trein te nemen naar Perugia. Check www.trenitalia.com voor de tarieven en reistijden.

Verblijf en huisvesting in Perugia

Mijn verblijf in Perugia was niet duur. Dankzij mijn studiebeurs betaalde ik geen collegegeld en ook de kamers zijn betaalbaar. Ik vond mijn kamer via Easystanza.it. Op deze website maak je een profiel aan waarna je gratis kan reageren op kamers en huiseigenaren jou ook een bericht kunnen sturen. Wanneer je een kamer huurt moet je vaak een deel van de huur vooruit betalen. Let wel op; er zijn veel alleenstaande mannen die een kamer in hun appartement verhuren aan enkel vrouwelijke studenten. Dit leek mij geen veilig idee, dus ik huurde mijn kamer bij een vrouw. Omdat je vaak alleen per mail contact hebt met een huiseigenaar is voorzichtigheid geboden; zorg dat je alle gegevens van de huiseigenaar hebt, check goed of je kamer niet buiten de stad ligt, enzovoort.

Omdat Perugia een echte studentenstad is, zijn er zeker in de zomer veel kamers beschikbaar. Een gemeubileerde kamer in het centrum kost tussen de 200 en 300 euro per maand en je kan deze ook voor een korte periode, zoals een maand, huren. Kamers buiten het centrum zijn nog goedkoper. Uiteindelijk vond ik een mooie kamer, midden in het centrum in een prachtig pand, op twee minuten lopen van de universiteit!
De supermarkten zijn duurder dan in Nederland, maar zoals overal in Italië kan je op marktjes goedkoop en gezond boodschappen doen. De treinen zijn goed betaalbaar, zeker vergeleken met Nederland, waardoor je eenvoudig excursies kan maken met de trein. Hier geldt wel; hoe langzamer de trein, hoe goedkoper de rit. Zo kan een intercity minstens eens zo duur zijn als een stoptrein op hetzelfde traject. Het kan goedkoper zijn om je rit vooraf te boeken op www.trenitalia.com.

De inschrijving in Perugia

Ik volgde de “Intermediate course” (CEFR niveau B1–B2). Ik ben hier ingedeeld op basis van een mondelinge en schriftelijke test die je op de eerste dag moet afnemen. Dit is het begin van de bureaucratie! Omdat ik voor aanvang van de cursus vrijwel geen informatie had ontvangen, ben ik in Perugia op goed geluk maar de eerste dag om acht uur naar de Universiteit gegaan. Daar kwam ik er achter dat de eerste twee dagen bedoeld waren om je in te schrijven aan de universiteit en de toelatingsexamens af te leggen om je taalniveau vast te stellen.

Zoals vaak in Italië betekende dit vooral lang wachten. ’s Ochtends verzamelden de aanwezige studenten zich in de Aula Magna van het Palazzo Galenga waar we een schriftelijk examen aflegden met enkele onderdelen begrijpend lezen en het invullen van werkwoorden. Dit was vrij lastig want iedereen, van beginner tot vergevorderde, kreeg namelijk hetzelfde examen. Iedereen zat op lange houten banken en bij gebrek aan tafels moesten we een houten plankje op schoot leggen om te kunnen schrijven.

Vervolgens werden de testen nagekeken en mocht je in de rij gaan staan bij de segreteria, het secretariaat, voor je inschrijfformulier. Het tweede deel van het toelatingsexamen bestond uit een mondeling examen. Iedereen nam weer plaats in de Aula Magna en wanneer je naam werd omgeroepen liep je naar voren om een gesprek te houden met enkele professoren; ik moest iets vertellen over mijzelf, de studie die ik volgde in Nederland en waarom ik Italiaans wilde studeren. Ik kreeg het Livello Intermedio toebedeeld en met deze score mocht ik mij weer mengen in de rij voor de segreteria.

Na drie (!) uur was ik eindelijk bijna aan de beurt, maar helaas hield de blijkbaar enige bruikbare computer op het secretariaat het voor gezien. Ik mocht de volgende dag dus weer enkele uren wachten om eindelijk mijn studentenpas in handen te hebben. Gelukkig kon ik de tijd doden door met andere studenten alvast de Italiaanse conversatie te oefenen.

Wanneer je in Perugia studeert moet je een Codice Fiscale hebben. Dit fiscaal nummer is een soort burgerservicenummer waarmee je je kan identificeren bij overheidsinstellingen. Hiervoor ga je met je inschrijfformulieren van de universiteit en een geldig legitimatiebewijs naar het kantoor van de Italiaanse belastingdienst, het Agenzia delle Entrate, waar je vervolgens weer tijdenlang in de rij staat om een aanvraagformulier (modulo) in te vullen en handtekeningen te verzamelen.

Later die maand moest ik weer in de rij staan om mijn beursbedrag op te halen en ook als je een certificaat wil behalen of een examen wil afleggen sta je geregeld uren te wachten. Officiële richtlijnen en data zijn hier niet voor. Het makkelijkste is om bij twijfel gewoon bij de segreteria, in de kelder van het Palazzo Galenga, in de rij te gaan staan. Studeren in Italië is leuk, maar verwacht veel bureaucratie!! Bij kleinere taalscholen is dit vaak beter geregeld.

La calma è la virtù dei forti – Kalmte is de deugd van de sterken. Dat geldt ook voor het wachten op formulieren: Van de 30 dagen aan de universiteit heb misschien wel vijf volle dagen gewacht. Gewoon gezeten of in de rij gestaan, gewacht op mensen van de administratie, op een nieuwe stempel, een nieuw formulier, gewacht op mensen die niet aanwezig waren. Je moet er even aan wennen maar het makkelijkste is om je er gewoon aan over te geven. Je kan er toch niets aan veranderen.

De taallessen in Perugia

Heb je de inschrijving overleefd, dan zijn ook de taallessen een beleving op zich! De lessen beginnen vaak om 8 of 9 uur ’s ochtends, omdat het dan nog koel is in de lokalen. De docenten zijn altijd fashionably late. Ze zijn niet eerder dan 15 minuten na aanvang van de les aanwezig, maar dit kan ook een half uur of langer zijn. De docentes staan dan wel prachtig gekapt en in hun mooiste kleding voor de klas. En omdat Perugia een levendig uitgaansleven heeft, is het niet vervelend een half uur later te beginnen. (tip: iedere locatie heeft wel een cafetaria of mensa, waar je voor 50 cent heerlijke en sterke koffie krijgt)

Zodra de docent aanwezig is beginnen de vrij klassieke lessen. Aan het begin van de eerste les werd iedereen een voor een naar voren geroepen om zich voor te stellen aan de docent en om een vragenvuur (in het Italiaans) op je af gevuurd te krijgen. Vanaf dit moment werd je aanwezigheid stipt bijgehouden op een formulier vol handtekeningen. Iedere les werd deze presentielijst voorgelezen waarbij je braaf opstond en ‘presente’ riep zodra je jouw naam hoorde.

De meeste van mijn lessen vonden plaats in het lyceo van Perugia, waarbij we heel nostalgisch aan echte schoolbankjes zaten. Het bureau van de docent stond op een verhoging, onder een klein kruisbeeldje. De taallessen werden gegeven van niveau A1 tot C2. Ik had 27 uur per week les en afhankelijk van de docent kwam hier nog huiswerk bovenop. Het waren taallessen in de klassieke zin van het woord; veel grammatica en weinig cultuur. Ter vergelijking; in Florence gingen we gewoon met zijn allen de stad in om op de markt de namen van groente en fruit te leren.

De docent hield een groot deel van de tijd een betoog in het Italiaans, was bijna de hele tijd aan het woord en las herhaaldelijk dezelfde teksten voor. Ook de grammatica werd in het Italiaans in lange verhalen uitgelegd. Raakte je aan het begin de draad kwijt, wat bij mij vaak gebeurde, dan begreep je vaak de rest van de les niet meer. Vervolgens maakte je individueel enkele opdrachten.

Ik moet er wel bij vermelden dat andere groepen die een jongere docent hadden, veel meer interactie hadden. Ik kon bij een aantal lessen wisselen van docent, en dit maakte de lessen een stuk leuker!

Omdat Perugia dichtbij het religieuze Assisi en Rome ligt, komen veel priesters en nonnen die een tijd aan het Vaticaan verblijven, eerst een tijdje naar Perugia voor een taalstudie. Mijn klas bestond dan ook grotendeels uit priesters. Dit was de eerste dag wat vreemd, ik voelde me soms wel wat ongemakkelijk, met mijn zomerse jurkjes tussen alle priesterboorden. Dit gold zeker ook voor de Erasmusstudenten die vooral naar Perugia waren gekomen voor het studentenleven, en die geen religieuze klassen verwacht hadden. Aan de andere kant werd er met een schuin oog gekeken naar degenen die ’s ochtends direct vanaf een feest de klas binnenkwamen. Maar, de priesters in mijn klas waren erg geïnteresseerd in de kunst, de cultuur en het (religieuze) erfgoed van Perugia en Assisi. Dus ik heb mijn Italiaans prima geoefend tijdens goede gesprekken over kunst.

De laatste dag van de maand kregen we een luistertest die erg gemakkelijk was (niveau A2 schat ik) en een lastige schriftelijke test met veel grammatica. Je kon na deze test, en wanneer je minstens 80% van de colleges aanwezig was geweest, tegen betaling een certificaat aanvragen.

En, hoe vond ik dit dan?

De taallessen waren voor mij te klassiek. Weinig interactie, te lange betogen van de docenten en er werd te weinig gebruik gemaakt van multimedia. Dit was wel afhankelijk van welke docent je hebt; de jongere docenten gebruikten moderne lesmethoden, maakten gebruik van filmpjes, muziek, en hadden meer aandacht voor conversatielessen. Er werden vanuit de universiteit wel veel excursies georganiseerd naar steden in heel Italië. Uiteraard met Italiaanstalige rondleidingen, waarbij je veel leerde over de taal en de cultuur van Italië. Ik heb dus toch veel Italiaans geleerd; tijdens de gesprekken met medestudenten, met wie ik de stad in ging, die mee gingen op excursies en met wie je buiten de lessen de hele tijd Italiaans sprak. En het is een echte beleving; kennis maken met het Italiaanse onderwijssysteem, een klas vol priesters, en een maand lang enkel Italiaans praten.

Wil je meer weten? Lees hier alvast meer over Perugia. In mijn volgende blog vertel ik meer over de stad, de excursies die je kan maken, het studentenleven en de voor- en nadelen van studeren in Perugia. Uiteraard kan je, als je vragen hebt of meer wil weten over studeren aan de Università per Stranieri di Perugia, altijd contact met mij opnemen!