Carrara, stad van het marmer

Aan de voet van de Apuaanse Alpen en vlakbij de Toscaanse kust ligt het stadje Carrara. Michelangelo haalde hier hoogstpersoonlijk het prachtige witte marmer voor zijn meesterwerken op. Nog steeds wordt hier marmer gedolven in de marmergroeven en werken er tal van kunstenaars. Ik neem een kijkje in Carrara, stad van het marmer.

Marmerstad Carrara

Als je de Noord-Toscaanse kust bezoekt, kan een bezoek aan marmerstad Carrara eigenlijk niet uitblijven. Carrara wordt al sinds de Romeinse tijd beschouwd als de stad van het marmer, en met een goede reden. Het ‘witte goud’, het marmer dat hier gedolven wordt, is door kunstenaars uit alle tijden gebruikt voor hun beeldhouwwerken.

Wanneer je op een zonnige dag naar Carrara rijdt, zie je in de verte het stralend witte marmer al schitteren. Het zijn de gigantische bergketens van de Alpi Apuane of Apuaanse Alpen. Hoe vaak je ze ook ziet, ze blijven indrukwekkend met hun schitterende witte toppen.

Marmergroeven

Hier, ten oosten van Carrara, bevinden zich zo’n 300 marmergroeven, waarvan een groot deel nog in gebruik is. De marmergroeven van Carrara stammen al uit de tijd van de Romeinen, die de ongerept witte steen uit de steengroeven haalden. Je kan je bijna niet voorstellen hoeveel blokken marmer er sinds die tijd al gedolven zijn!

Het begon allemaal met de Romeinen die, toen ze uitvonden dat in Italië net zo’n mooi marmer te vinden was als in Griekenland en Turkije, het marmer wonnen in de valleien Torano, Miseglia en Colonnata. De 11e eeuw was de bloeiperiode van marmerstad Carrara, toen het marmer onder andere werd gebruikt voor de Campo dei Miracoli in Pisa. En later werden de bijzondere kwaliteiten van deze steensoort ontdekt door beeldhouwers als Michelangelo.

Marmer bewerken

Nog steeds waarderen kunstenaars de witte steensoort. In de omgeving van Carrara wonen en werken heel wat kunstenaars. Zij werken soms nog met vrijwel dezelfde technieken als de beeldhouwers eeuwen geleden. Langzaam laten zij uit een blok wit marmer een kunstwerk tot leven komen.

 

Op bezoek bij een van de kunstenaars mag ik in de marmerwerkplaats zelf aan de slag gaan met een blokje marmer. Het werken met hamer en beitel minder eenvoudig dan je zou denken! Je bent uren aan het hakken, vijlen en polijsten, alles in een grote witte stofwolk onder de brandende zon. En wanneer je één klein foutje maakt is het voorbij. Een verkeerd afgehakt stukje marmer kan je er niet meer aan plakken. Daarom noemde Michelangelo de beeldhouwkunst als enige ware kunst; fouten kan je namelijk niet verbeteren, dus alleen de kunstenaar die senza errori, zonder fouten, werkt, kan zich een waar beeldhouwer noemen. Ik geef het op…. om écht de technieken van de marmerverwerking te leren heb ik flink wat meer tijd nodig.

Even later komen we bij een modern bedrijf dat marmer verwerkt. Niets wordt meer met hamer en beitel gedaan, alles is geautomatiseerd. Tientallen Davids staan er, besteld door iemand die ze in een rij langs zijn oprijlaan wil hebben staan, kopieën van fonteinen uit Rome en tal van kleinere beelden. Sommige zijn prachtig, andere te kitscherig voor woorden.

De marmergroeven van Carrara bezoeken

Wil je jezelf echt onderdompelen in de wereld van het marmer, dan kan je een bezoek aan de marmergroeven niet overslaan. Een busje brengt je tijdens een hobbelige rit naar het centrum van de groeve waarna je onder leiding van een gids verder loopt. In de marmergroeve krijg je een perfecte indruk hoe de gigantische blokken uitgehakt en verplaatst worden.

Rondom de groeves zie je de vrachtwagens die het marmer vervoeren, af en aan rijden. Over de smalle en levensgevaarlijke wegen rijden ze af en aan, de trucks gevuld met tonnen marmer.

Of je bezoekt Carrara zelf. In de prachtige stad wordt je omgeven door marmer; alle gebouwen lijken wel met het spierwitte marmer bekleed te zijn!