• Home
  • Over Italië Uitgelicht
  • Samenwerken met Italië Uitgelicht
  • Contact
  • Blog
  • Nav Social Icons

  • Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Home
  • Reizen naar Italië
    • Autoroutes naar Italië
    • Auto huren in Italië
    • Zona Traffico Limitato, ZTL
    • Accommodaties
  • Regio’s
    • Noord-Italië
      • Emilia-Romagna
      • Friuli-Venezia Giulia
      • Ligurië
      • Lombardije
      • Piemonte
      • Trentino-Zuid-Tirol
      • Valle d’Aosta
      • Veneto
    • Midden-Italië
      • Lazio
      • Marche
      • Toscane
      • Umbrië
    • Zuid-Italië
      • Abruzzen
      • Basilicata
      • Calabrië
      • Campanië
      • Molise
      • Puglia
      • Sardinië
      • Sicilië
  • Steden
    • Noord-Italië
      • Bergamo
      • Bologna
      • Bolzano
      • Genua
      • Mantua
      • Milaan
      • Padua
      • Turijn
      • Venetië
      • Verona
    • Midden-Italië
      • Assisi
      • Florence
      • Lucca
      • Perugia
      • Pisa
      • Rome
      • Siena
      • Volterra
    • Zuid-Italië
      • Bari
      • Cagliari
      • Catania
      • Lecce
      • Napels
      • Palermo
      • Taormina
  • Reisroutes
  • Kunst & Cultuur
    • Italiaanse kunst
    • Architectuur
    • Geschiedenis
    • Tentoonstellingen
    • Italiaanse taal
    • Boekentips
  • Italiaanse keuken
    • Italiaanse recepten
    • Italiaanse producten
    • Italiaanse kookboeken
    • Koffie
    • Wijnen, drankjes en cocktails
    • Restaurants
  • Winacties
  • Contact
    • Over Italië Uitgelicht
    • Samenwerken met Italië Uitgelicht
  • Blog
  • Mobile Menu Widgets

    Zoeken

    Volg me op social media!

Italië Uitgelicht

Italië Uitgelicht

Hét online reismagazine over Italië!

  • Reizen naar Italië
    • Autoroutes naar Italië
    • Auto huren in Italië
    • Zona Traffico Limitato, ZTL
    • Accommodaties
  • Regio’s
    • Noord-Italië
      • Emilia-Romagna
      • Friuli-Venezia Giulia
      • Ligurië
      • Lombardije
      • Piemonte
      • Trentino-Zuid-Tirol
      • Valle d’Aosta
      • Veneto
    • Midden-Italië
      • Lazio
      • Marche
      • Toscane
      • Umbrië
    • Zuid-Italië
      • Abruzzen
      • Basilicata
      • Calabrië
      • Campanië
      • Molise
      • Puglia
      • Sardinië
      • Sicilië
  • Steden
    • Noord-Italië
      • Bergamo
      • Bologna
      • Bolzano
      • Genua
      • Mantua
      • Milaan
      • Padua
      • Turijn
      • Venetië
      • Verona
    • Midden-Italië
      • Assisi
      • Florence
      • Lucca
      • Perugia
      • Pisa
      • Rome
      • Siena
      • Volterra
    • Zuid-Italië
      • Bari
      • Cagliari
      • Catania
      • Lecce
      • Napels
      • Palermo
      • Taormina
  • Reisroutes
  • Kunst & Cultuur
    • Kunst & musea
    • Architectuur
    • Geschiedenis
    • Tentoonstellingen
    • Italiaanse taal
    • Boekentips
  • Italiaanse keuken
    • Italiaanse recepten
    • Italiaanse producten
    • Italiaanse kookboeken
    • Koffie
    • Wijnen, drankjes en cocktails
    • Restaurants
  • Winacties

De import van graan, vissaus en Gallische wijn

2 januari 2015 door Lotje Lomme

De import van graan, vissaus en Gallische wijn

In Italië bestonden in de oudheid verschillende havens waar het Romeinse menu werd geïmporteerd. De oudste haven van Rome zelf was de rivierhaven aan de Tiber in de latere stad; het Forum Boarium. Deze plek verbond Rome met Campania in het Zuiden en Etrurië in het Noorden. Door de aanwezigheid van geïmporteerde goederen ging men hier ook handel drijven. Toen er daardoor allerlei woongebouwen ontstonden en Rome groeide, werd het noodzakelijk een grotere haven te hebben op een plek met meer beschikbare ruimte.

Pozzuoli

Pozzuoli (bij Napels) is een stadje dat pas in de 3e eeuw werd geromaniseerd en in 194 v. Chr. een Romeinse kolonie werd. In de oudste tijd was het al een handelsstad vanwege de nabijheid van Capua, dat diende als verbindingsstad met het Etruskische achterland.Het is in de 2e en 1e eeuw voor Chr. de belangrijkste haven voor Rome. Bij Napels ligt natuurlijk ook Pompeii, daar zijn onderstaande amforen gevonden, die zijn aangevoerd vanuit Pozzuoli.

Import in het Oude Rome

Voor het vervoer van producten waren amforen nodig, een soort grote vazen waar vissaus, wijn of olijfolie in zat. Hierdoor ontwikkelden zich keramische fabrieken in bijvoorbeeld Pisa, Pozzuoli, Ostia, Roma en Arezzo. Meestal waren dit kleine bedrijfjes met ongeveer 10 mensen in dienst. In vroeger tijden werkten ze artistiek en minder voor grootschalige productie maar in de keizertijd standaardiseerde de productie, vooral in Afrika kwam een ware massaproductie op gang. Het is waarschijnlijk dat de producenten van keramiek nauwe contacten onderhielden met de handelaars die de landbouwproducten importeerden en vervoerden. Deze amforen kregen een stempel waarop de inhoud stond genoteerd.

Keizer Claudius besloot in de 1e eeuw na Chr. tot de bouw van een kunstmatige haven in Ostia, 30 km ten zuiden van Rome. Deze zeehaven werd met de Tiber verbonden door middel van een kanaal. De haven besloeg circa 90 hectare en er werd een vuurtoren gebouwd. In Ostia werden vervolgens veel horrea’s gebouwd, magazijnen waar de goederen werden opgeslagen en doorverkocht. Vaak waren mozaïekvloeren gelegd voor de deur van de horrea met daarop de afbeelding van wat er te koop was. Ostia is voor toeristen goed te bereiken met een treintje dat vertrekt bij metrostation Piramide in Rome. Je doet er ongeveer een half uur over. Vanuit het station van de trein is het 5 minuten lopen en het is goed aangegeven met borden hoe je moet lopen. Het is een archeologisch park van enkele hectares groot met een restauratie, en je betaalt entree. Op maandag is het park gesloten.

Foto uit mijn persoonlijke vakantie archief. Met mijn ouders in Ostia.

Keizer Trajanus breidde de haven, die zorgde voor de toelevering van het voedsel voor Rome, nog verder uit. Graan was lange tijd gratis voor de inwoners van Rome, dus er moest altijd genoeg van aanwezig zijn in de stad. Het was een pacifier, het was nodig voor de politieke rust en stabiliteit van het plebs in de stad. Het te voeden plebs in Rome varieerde van 200 tot 300.000 mannelijke burgers die met hulp van een pasje hun recht op gratis graan claimden.Deze Romeinse institutie van graan voor het plebs was ontstaan in de 1e eeuw voor Chr. door populistische generaals die zo het volk door incidentele gratis graanpaketten aan zich wisten te binden. Dit is het fenomeen van Brood (en Spelen). Het volk ging echter steeds meer eisen, en tegen de tijd dat de burgeroorlogen waren afgelopen eisten ze een gratis wekelijks rantsoen. Ze had 22,5 miljoen modi graan (200 miljoen kilo) per jaar nodig voor Rome alleen en de voedsel import in Rome bestond voor 75 % uit graan. Deze kwam veelal uit Egypte en Sicilië.

Wijn in het Oude Rome

Wijn was in de vroege Republiek vooral uit Italië zelf afkomstig, maar met de veroveringen door Caesar werd ook de wijnrank in Gallië geïntroduceerd, en kort daarna was veel wijn in Rome vooral afkomstig uit Gallië (Frankrijk). Daarnaast werd vis, olijfolie en ook keramiek geïmporteerd. Wijn was destijds een soort aanmaaklimonade, je moest het sterke goedje aanlengen met water. Dat gold ook voor een soort vissaus, die veel werd gegeten. Het Museon heeft een ‘Romeins kookboek’ uitgegeven, in de recepten is vissaus een veelvoorkomend ingrediënt. In de havenplaatsen vond men een enorme hoeveelheid horrea’s, waar ook vis werd geconserveerd en wijn werd opgeslagen  in (ondergrondse) containers van klei, de dolia (defossa), zie onderstaande afbeelding.

Vanuit Ancona kwamen en gingen schepen naar het Oosten. Hoewel vanuit Rome dan eerst een stuk per land afgelegd moest worden, wat veel duurder en langzamer is, hoefde men dan niet eerst rondom Zuid-Italië te varen. Ancona had een natuurlijke haven, die werd uitgebreid door keizer Trajanus in de 2e eeuw na Chr. Doordat de meeste van de import voor Rome uit het Westen en Zuiden kwam, werd de haven gericht op het Oosten bij Ancona nooit echt heel groot. Veel van de producten die werden gemaakt en verbouwd in bijv. Griekenland waren beperkt houdbaar.

Categorie: Lazio, Midden-Italië, Rome

Dit vind je misschien ook leuk

De geheimen van de Ponte Vecchio
Marmer bewerken in CarraraCarrara, stad van het marmer
Madonna met het puttertje RafaelMadonna met het Puttertje, 10 Must-Sees in de Uffizi

Lees Interacties

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Next Post >

Alfa Romeo; de ‘Biscione’, Milaan en een klavertje vier

Primaire Sidebar

Ciao

Ciao! Mijn naam is Aniek en ik ben gek op Italië. Op Italië Uitgelicht deel ik Italiaanse bestemmingen en reisverhalen, en schrijf ik over van alles rondom cultuur, tradities, kunst, boeken en culinair.

Lees meer

Connect

Zoeken

Bestel de nieuwe editie van De Smaak van Italië!

De nieuwe editie van De Smaak van Italië wil jij ook lezen! Pre-order de nieuwe editie!

  • Ontmoet de salvataggi van TOSCANE
  • BOEIEND Bolzano Wandelen, wijnen & wellness
  • Wegdromen in RAVELLO Hier wil je ooit eens slapen
  • KNAPPE KOPPEN Kleurrijk keramiek van Sicilië
  • NAPELS’ ZIEL IN DE ZOMER Op pad met een streetfotograaf
  • CITYTRIP CHIOGGIA Het kleine zusje van Venetië

Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van de mooiste verhalen en ontvang één keer per maand de beste reistips voor Italië!

Privacy Policy & Disclaimer

Meer reisinspiratie

@ItalieUitgelicht

Tijdens een vakantie in Toscane is er van alles te Tijdens een vakantie in Toscane is er van alles te zien en te beleven. Hier tref je een mooie mix van kleurrijke dorpjes, culturele steden, overheerlijke wijnen en indrukwekkende natuur. Maar welke plekken mag je absoluut niet missen? In de nieuwste blog nemen we je mee naar de mooiste bezienswaardigheden van Toscane. Link in bio!
Je leert het meest over de culinaire en lokale tra Je leert het meest over de culinaire en lokale tradities als je zelf aan de slag gaat tijdens een workshop. En dus moeten we aan de slag! Bij Agriturismo Agave Alghero leren we de fijne kneepjes van het pastamaken, uiteraard van de lokale pastasoorten.
Wauw! Wat is het Parco Regionale do Porto Conte pr Wauw! Wat is het Parco Regionale do Porto Conte prachtig! En wat zijn er mooie verhalen te ontdekken. Dit ga ik de komende dagen doen, dus houd de stories in de gaten.
Wist je dat dit park ooit grotendeels moerasgebied was? Gevangenen uit een strafkolonie hebben het gebied ontgonnen, in het museum (gevestigd in de oude gevangenis) leer je er alles over.
La Vita è Dolce van Letitia Clark Dolce is zo’n La Vita è Dolce van Letitia Clark Dolce is zo’n kookboek waarbij je het liefst direct álle recepten wilt maken. De recepten zijn voorzien van verrukkelijke introducties, zijn goed te volgen en voorzien van volop foto’s. 
Een ode aan de zoete Italiaanse keuken en een onmisbaar kookboek voor de liefhebber van Italiaanse lekkernijen.
Lees meer via de link in bio!
In de tentoonstelling Oevers vol Romeinen in het L In de tentoonstelling Oevers vol Romeinen in het Limburgs Museum ontdek je deze zomer hoe het was om hier in de Romeinse tijd te leven. Aan de hand van bijzondere historische vondsten word je meegenomen naar het Romeinse leven langs de Rijn en Maas.
Deze mantelspeld van verguld zilver werd bijvoorbeeld gevonden in Zwammerdam, maar is van Germaanse oorsprong. (Afbeelding: Rijksmuseum van Oudheden Leiden)
Lees meer in de blog. Link in bio!
Ik weet wel wat ik vandaag ga doen.. de nieuwe edi Ik weet wel wat ik vandaag ga doen.. de nieuwe editie van De Smaak van Italië lezen. Met een bucketlist voor Italië, paradijselijk Ponza én een item over fietsen in Umbrië.
Wil je het magazine nog bestellen, dan vind je in de sidebar van mijn blog een linkje.
Ps: check hoe kat Cipollini steeds mijn foto’s photobombed 😂

Footer

Disclaimer

Blogs op deze website kunnen een samenwerking zijn of affiliate links bevatten. Dit betekent dat als je via één van deze links een aankoop doet, Italië Uitgelicht een kleine commissie ontvangt zónder extra kosten voor jou. Je leest meer hierover in de disclaimer.

Volg mij op social media

Over deze website

Italië Uitgelicht is onderdeel van Aniek Rooderkerken Adventure Media, ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder het KvK-nummer 71391177.

Meer reisinspiratie?

avontuuropreis.com waar je leest over outdoor reizen, avontuur, natuur, fietsen en hiking.

En ga je op reis naar Puglia? Bekijk dan zeker de website Reizen naar Puglia.

Copyright Italië Uitgelicht © 2022