Een geweldige stad met een bijzonder verhaal over grotwoningen… Dat kan niet anders dan over Matera gaan, gelegen in de regio Basilicata. Een gebied met een enerverende geschiedenis, die ook goed is terug te zien aan het uiterlijk van de stad. Ik vertel je alles over de Sassi van Matera.
Matera heeft de bijnaam ‘De Ondergrondse Stad’ gekregen. Dit vanwege de mensen hier jarenlang onder erbarmelijke omstandigheden in grotten hebben gewoond. Gelukkig is dat verleden tijd en zal je versteld staan van de pracht en praal die deze stad in het zuiden van Italië tegenwoordig te bieden heeft. Ik vertel je vol enthousiasme over deze unieke plek. Laten we het hebben over Matera, de stad van de Sassi.
De geschiedenis van Matera
We kunnen er niet omheen eerst in te gaan op de historie van Matera. Matera is de hoofdstad van de gelijknamige provincie in de regio Basilicata. De stad ligt aan de rand van een ravijn, in het dal van de rivier Gravina di Matera. Matera is een van de oudste steden ter wereld en werd al in de prehistorie bewoond.
Deze plek is vooral beroemd om de aanwezige grotten, waarin mensen vroeger woonden. Althans, vroeger… zo lang geleden is het eigenlijk niet. Tot halverwege de 20e eeuw leefden hele families in de grotwoningen. Al eeuwen eerder trokken verschillende Grieks-Romeinse en Byzantijnse kloostergemeenschappen naar deze streek en groeven hier honderden grotkerken uit in de rotsen en onder de grond. In de 10e eeuw werd de stad door de Saracenen geplunderd en een eeuw later werd het door de Noormannen bezet. In de 15e eeuw werd de stad gevoegd bij Basilicata.
De sassi van Matera
Ondanks de treurige omstandigheden van vroeger, staat Matera nu juist bekend om deze grotten. Deze worden overigens Sassi genoemd en zijn wereldberoemd. Niet voor niets staan ze op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Juist door de geschiedenis en het huidige uiterlijk van de stad onderscheidt Matera zich van vele andere Italiaanse bestemmingen.
De Sassi zijn dan ook veruit de populairste plek om te bezoeken tijdens jouw trip naar Matera. De huisjes en kerken laten zien hoe de lokale bevolking hier vroeger leefde. Een bezoekje aan de Sassi in Matera is er dan ook eentje waar een groot uitroepteken achter zou moeten staan.
De Sassi (letterlijk vertaald: ‘stenen’) zijn prehistorische grotwoningen. De stadswijken Sasso Barisano en Sasso Caveoso bevinden zich langs de flanken van de heuvel Civita. De grotwoningen zijn deels uitgehouwen uit de rotsen. Het steen dat uit de rotsen werd weggehakt, is vervolgens hergebruikt om de façades van de huizen te bouwen.
Hoe romantisch de in tufsteen uitgehakte grotwoningen ook lijken, feit is dat hier tot in de jaren ’50 nog duizenden families onder erbarmelijke omstandigheden leefden. De grote gezinnen woonden er vaak samen met hun vee in één ruimte, zonder stromend water of elektriciteit. Vlak na de oorlog bracht de schrijver Carlo Levi de slechte omstandigheden onder de aandacht waaronder de mensen leefden, waarna de mensen uiteindelijk de grotten verlieten en in een normale woning trokken.
“Terwijl ik langsliep keek ik naar binnen in de grotwoningen waar geen ander licht naar binnen valt dan wat door de deur komt. En sommige van die woningen hadden zelfs geen deur: daar ging je binnen door een valluik in de zoldering en een trapje. Binnen in die zwarte gaten met aarden wanden zag ik bedden, opgemaakt met armzalige vodden. Op de vloer lagen de honden te slapen, te midden van de schapen, de geiten en de varkens. Over het algemeen heeft een familie een enkele grot ter beschikking, en daar slapen ze allemaal bij elkaar: mannen, vrouwen, kinderen en beesten.”
Een fragment van Carlo Levi
Wat is er te doen in Matera?
Matera is zo’n typisch Italiaans stadje waar je met alle gemak een dag of 2 vol kunt maken. De Sassi vormen het middelpunt van de levendige stad. Als je ronddwaalt door de knusse straatjes, krijg je op elke straathoek weer wat anders voorgeschoteld. Half in de rotsen uitgegraven kerken, kapellen, kloosters en crypten, versierd met prachtige byzantijnse fresco’s. De musea die vertellen over de archeologische vondsten in de streek zijn de moeite van een bezoek zeker waard. Naast de Sassi zijn er dus nog veel meer bezienswaardigheden en activiteiten die jij kunt bekijken en ondernemen.
Geschiedenisles in Matera
Loop hoe dan ook naar de Panorama via Sassi di Matera. Vanaf hier heb je een fantastisch uitzicht over de Sassi. Zeker als je hier eind van de dag plaatsneemt met een koud glas wijn en de ondergaande zon geeft dit een magisch gevoel. Een gevoel dat je echt wilt ervaren. Naast dit adembenemende uitzicht is ook Casa Noha een absolute aanrader. Hier luister je 25 minuten naar een verhaal over de indrukwekkende geschiedenis van Matera. Op die manier weet jij binnen een half uurtje alle ins en outs van de stad, waardoor het alleen maar interessanter wordt.
Wat moet je gezien hebben in Matera
- Voor een mooie kennismaking met Matera dwaal je door de wijken Sasso Barisano en Sasso Caveoso.
- Bewonder de met fresco’s versierde crypte van Santa Barbara.
- Bezoek het Convicinio di Sant’Antonio, gevormd door vier 4 grotwoningen.
- Bewonder in de wijk Sasso Caveoso de kerken San Pietro Caveoso , met een prachtige façade en klokkentoren, en de San Pietro Caveoso.
- De bijzondere kerken Santa Maria di Idris en de San Giovanni in Monterrone zijn allebei in de enorme rots Monterrone gevestigd. Je kunt de kerken bereiken via een stenen trappartij.
- Neem een kijkje in de grotwoning Storica Casa Grotta di Vico Solitario, de Casa Grotta del Casalnuovo of de Casa Grotta del Barisano. Zo ontdek je hoe de woningen eruit zagen toen hier nog mensen woonden.
- Bij de grotwoning Antica Matera – C’era una volta reis je aan de hand van de scènes uit het huiselijk leven terug in de tijd reist.
- Mooi uitzicht over Matera heb je vanaf het Piazzetta Pascoli, zeker met zonsondergang, en het Piazza San Pietro Caveoso.
- Ben jij gek op prachtige kerken en bijzondere architectuur? Breng dan zeker een bezoekje aan de Duomo di Matera. Dit is het hoogste punt van de stad, waardoor je hier van waanzinnige uitzichten kunt genieten.
- Bezoek de gigantische waterput Palombaro Lungo. Hier kon maar liefst 5 miljoen liter water worden opgeslagen.
- In het MUSMA, het Museo della Scultura Contemporanea Matera, bewonder je sculpturen uit de 19e en 20e eeuw.
- In het Museo Nazionale Palazzo Lanfranchi vind je religieuze kunst en schilderijen.
- Net buiten de stad bezoek je het Belvedere di Murgia Timone, in het Parco della Murgia.
Rondlopen door Matera
Eén van de leukste dingen om uiteindelijk te doen in Matera is toch gewoon rondlopen door de stad. Ultiem genieten van de fraaie gebouwen, de knusse straatjes en het wagen van een stiekeme blik in een van de vele boetiekjes. Het leukste is om dit compleet zonder plan te doen. Geen Google Maps of kaart uit een reisgids, maar volledig op de gok. Juist op die manier kom je op de meest speciale plekjes terecht.
Ben je na een tijdje wel klaar met lopen? Zoek dan een fijne plek met een mooi uitzicht en geniet daar met een wijntje of ijsje van het schitterende uitzicht. Dit is extra speciaal om tijdens zonsondergang te doen.
Eten en drinken in Matera
Nu je weet wat je zoals kunt doen en zien in Matera, ben je waarschijnlijk ook benieuwd naar de beste eet- en drinktips. Zelf ben ik gek op het uitproberen van de lokale keuken. Dit kun je het beste doen bij de L’Antica Credenza op de Via San Francesco. Hier vind je alle lekkernijen uit de regio Basilicata. Of ga naar Osteria al Casale of Fior di Cucuzza.
Heb je gewoon zin in een goede pizza? Probeer dan Oi Mari’ of Pizzeria Sant’Agostino. Er gaat natuurlijk niets boven een echte pizza uit Italië. Wil je gewoon eten in een fancy en traditioneel restaurant? Soul Kitchen is een goed idee voor jou.
Een goede pizza wordt geserveerd bij (Via D’Addozio 6/8). De lekkerste panzerotti, gefrituurd deeg met verschillende hartige vullingen, eet je bij Bar Sottozero. En heerlijk ijs eet je bij I Vizi degli Angeli.
Ben je in Matera, proef dan zeker ook het bijzondere pane di Matera. Vroeger werd dit brood gekneed door de vrouwen uit de grotwoningen. Tegenwoordig wordt het volgens hetzelfde recept in een moderne bakkerij gemaakt.
Reistips voor Matera
Reizen naar Matera
Reis je met het vliegtuig dan land je waarschijnlijk op de luchthaven van Bari. Je vliegt bijvoorbeeld met KLM of Transavia. Vergelijk de prijzen van vliegtickets naar Bari en bekijk wat voor jou goedkoop uitpakt.
Het is een aanrader om een auto te huren. Zo kan je mooi de stad met Basilicata én Puglia combineren. Een auto huur je eenvoudig via Sunnycars. SunnyCars is de enige maatschappij waarbij alle verzekeringen inclusief zijn, en het is mijn favoriete verhuurmaatschappij in Italië. Lees in deze blog alles over een auto huren in Italië.
Overnachten in Matera
Wist je dat je kunt overnachten in de Sassi van Matera? Veel Sassi zijn getransformeerd tot luxe b&b’s en hotels. Zo is er Palazzo Del Duca Luxury Hotel. Sommige kamers hebben zelfs een privézwembad of een bubbelbad! Ook Cenobio Hotel en Albergo Sextantio Le Grotte della Civita hebben prachtige kamers, ónder de grond, in de oude Sassi. Net zo sfeervol is trouwens Corte San Pietro. Heerlijk luxe overnachten kan bij Aquatio Cave Luxury Hotel & SPA, op 5 minuten van de kathedraal van Matera.
Disclaimer: dit artikel bevat affiliate links. Als je een hotel boekt of product koopt via een van de links in dit artikel, ontvangt italieuitgelicht.nl een kleine commissie zónder extra kosten voor jou.
Geef een reactie