Als je de film “Quo Vadis” hebt gezien uit de jaren ’50 zie je hoe op het einde van de film Sint Pieter uit Rome vertrekt om te vluchten voor zijn belager keizer Nero, die de christenen de schuld had gegeven van de brand die hij zelf in Rome had aangestoken. Ook Sint Pieter was gearresteerd en hij kwam in de Mamertijnse gevangenis terecht, die nog steeds te bezichtigen is onder het Campidoglio.
Vlucht over de Via Appia
Uit deze streng bewaakte gevangenis lieten twee tot het christendom bekeerde bewaarders, Processus en Martinianus, Sint Pieter ontsnappen. Daarop nam Sint Pieter de weg die leidt naar de Via Appia, om zo uit Rome te vluchten. Hij passeerde daarbij de Via delle Terme di Caracalle (die bestond toen nog niet, maar zou later zo gaan heten) en daar raakt hij een doek kwijt dat hij om zijn pols had gewikkeld, omdat hij daar gewond was geraakt door de zware gevangenschapsketenen. Deze doek werd gevonden door een christelijke vrouw die daar in de buurt woonde, en na het martelaarschap van Sint Pieter werd deze doek uiteraard een relikwie dat bekend zou gaan staan als de “Titulus fasciole”. Op diezelfde plek zou in de zesde eeuw een kerkje verrijzen, ook bekend onder de naam in fasciola, die men vandaag de dag nog kan bezoeken en waar de doek is geconserveerd.
Maar laten we terugkeren naar Sint Pieter. Te voet is het een korte weg van de Via delle Terme di Caracalla naar de Via Appia. En hier is de scène van de film die terugvoert op de Handelingen van Petrus, de apocriefe geschriften van het Nieuwe Testament. Terwijl Sint Pieter Rome verlaat ziet hij Jezus Christus die in tegengestelde richting loopt, richting Rome. Sint Pieter herkent hem en vraagt hem: “Domine, Quo Vadis”, oftewel, “Heer, waar ga je heen?” waarop Jezus hem antwoord: “Venio Romam, iterum crucifigi” (Ik ga naar Rome om opnieuw gekruisigd te worden). Sint Pieter begrijpt het antifoon (het gezongen vers) en keert terug om zijn lot tegemoet te gaan. Maar hij voelde zich niet waardig om te sterven als zijn Heer en daardom vraagt hij of hij met zijn hoofd naar beneden, ondersteboven, gekruisigd kan worden.
Afbeelding van Nicoletta de Matthaeis, de originele voetafdrukken van Christus in de Heilige Sebastianus kerk aan de Via Appia.
De voetafdrukken van Christus
Is dit echt gebeurd? Nouja, dat Sint Pieter uit Rome vluchtte lijkt zeker, dat hij een visioen had van Christus, dat zou kunnen, maar er is meer. Want niet alleen mensen van vlees en bloed laten sporen achter, ook visioenen doen dat. In de Heilige Sebastianus kerk buiten de muren kun je de voetafdrukken van Christus bewonderen in de relikwieën kapel aan de rechterkant als je binnen komt. Dit is het origineel. Een kopie in mamer ligt in het nabijgelegen kerkje van het Domine Quo Vadis, dat eigenlijk Santa Maria in Palmis heet, dat is opgericht op de plek van het visioen.
Afbeelding van de site van Nicoletta de Matthaeis, de afdruk van de voeten van Christus in de Quo Vadis kapel aan de Via Appia.
De marmeren voetafdrukken zijn daar goed zichtbaar in de vloer in het centrum van het kerkje, vlak achter de ingang. Op de rechterwand is in 1830 een plakkaat aangebracht dat in het Italiaans het hele verhaal nog eens vertelt.
Let op dat de richting van de voetafdruk naar links richting Rome is georiënteerd. Dat kon natuurlijk niet anders zijn!
Dit artikel is een vertaling met toestemming van het artikel van Nicoletta de Matthaeis, dat eerder in het Italiaans online verscheen.
