• Home
  • Over Italië Uitgelicht
  • Samenwerken met Italië Uitgelicht
  • Contact
  • Winacties
  • Blog
  • Nav Social Icons

  • Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Home
  • Reizen naar Italië
    • Autoroutes naar Italië
    • Auto huren in Italië
    • Zona Traffico Limitato, ZTL
    • Accommodaties
  • Regio’s
    • Noord-Italië
      • Emilia-Romagna
      • Friuli-Venezia Giulia
      • Liguria / Ligurië
      • Lombardia / Lombardije
      • Piemonte / Piëmont
      • Trentino-Alto Adige / Trentino-Südtirol / Trentino-Zuid-Tirol
      • Valle d’Aosta / Aostadal
      • Veneto
    • Midden-Italië
      • Lazio
      • Marche / Marken
      • Toscana / Toscane
      • Umbria / Umbrië
    • Zuid-Italië
      • Abruzzo / Abruzzen
      • Basilicata
      • Calabria / Calabrië
      • Campania / Campanië
      • Molise
      • Puglia / Apulië
      • Sardegna / Sardinië
      • Sicilia / Sicilië
  • Steden
    • Noord-Italië
      • Bergamo
      • Bologna
      • Bolzano / Bozen
      • Genova / Genua
      • Mantova / Mantua
      • Milano / Milaan
      • Padova / Padua
      • Torino / Turijn
      • Venezia / Venetië
      • Verona
    • Midden-Italië
      • Assisi
      • Firenze / Florence
      • Lucca
      • Perugia
      • Pisa
      • Roma / Rome
      • Siena
      • Volterra
    • Zuid-Italië
      • Bari
      • Cagliari
      • Catania
      • Lecce
      • Matera
      • Napoli / Napels
      • Palermo
      • Taormina
  • Reisroutes
  • Boekentips
  • Kunst & Cultuur
    • Architectuur
    • Geschiedenis
    • Italiaanse kunst
    • Tentoonstellingen
  • Italiaanse keuken
    • Italiaanse kookboeken
    • Italiaanse producten
    • Italiaanse recepten
    • Restaurants
  • Winacties
  • Contact
    • Over Italië Uitgelicht
    • Samenwerken met Italië Uitgelicht
  • Blog
  • Mobile Menu Widgets

    Zoeken

    Volg me op social media!

Italië Uitgelicht

Italië Uitgelicht

Culturele reizen naar Italië!

  • Reizen naar Italië
    • Autoroutes naar Italië
    • Auto huren in Italië
    • Zona Traffico Limitato, ZTL
    • Accommodaties
  • Regio’s
    • Noord-Italië
      • Emilia-Romagna
      • Friuli-Venezia Giulia
      • Liguria / Ligurië
      • Lombardia / Lombardije
      • Piemonte / Piëmont
      • Trentino-Alto Adige / Trentino-Südtirol / Trentino-Zuid-Tirol
      • Valle d’Aosta / Aostadal
      • Veneto
    • Midden-Italië
      • Lazio
      • Marche / Marken
      • Toscana / Toscane
      • Umbria / Umbrië
    • Zuid-Italië
      • Abruzzo / Abruzzen
      • Basilicata
      • Calabria / Calabrië
      • Campania / Campanië
      • Molise
      • Puglia / Apulië
      • Sardegna / Sardinië
      • Sicilia / Sicilië
  • Steden
    • Noord-Italië
      • Bergamo
      • Bologna
      • Bolzano / Bozen
      • Genova / Genua
      • Mantova / Mantua
      • Milano / Milaan
      • Padova / Padua
      • Torino / Turijn
      • Venezia / Venetië
      • Verona
    • Midden-Italië
      • Assisi
      • Firenze / Florence
      • Lucca
      • Perugia
      • Pisa
      • Roma / Rome
      • Siena
      • Volterra
    • Zuid-Italië
      • Bari
      • Cagliari
      • Catania
      • Lecce
      • Matera
      • Napoli / Napels
      • Palermo
      • Taormina
  • Reisroutes
  • Boeken
  • Kunst & Cultuur
    • Architectuur
    • Geschiedenis
    • Italiaanse kunst
    • Tentoonstellingen
  • Italiaanse keuken
    • Italiaanse kookboeken
    • Italiaanse producten
    • Italiaanse recepten
    • Restaurants
Reizen langs de Etruskische Kust

Reizen langs de Etruskische Kust: op zoek naar de mysterieuze Etrusken

14 juni 2018 door Aniek Rooderkerken

Langs de kustlijn van Toscane vind je overal sporen van een mysterieus volk: de Etrusken. Opgravingen, musea vol artefacten, necropolissen in de pijnboombossen die de zee omlijsten. Tijd om dit rustige, landelijke deel van Toscane eens te verkennen en op bezoek te gaan bij het Parco archeologico di Baratti e Populonia. Reizen langs de Etruskische Kust! 

Etruskische kust

De Costa degli Etruschi, ofwel de Etruskische kust, strekt zich uit van Livorno tot Piombino. Het heuvelachtige gebied is bezaaid met middeleeuwse dorpen, lommerrijke valleien en bossen. In deze omgeving is de Etruskische cultuur nog overal tastbaar aanwezig. Wie nieuwsgierig is naar de Etrusken raad ik aan de necropolissen te bezoeken. Een van de meest beroemde Etruskische steden is Populonia. Samen met een gids bezoeken we de Etruskische acropolis én de necropolis van San Cerbone.

Etruskische necropolis van San Cerbone in Populonia
Etruskische necropolis van San Cerbone in Populonia

De Etruskische cultuur

Over wie de Etrusken zijn, kon je al eerder op Italië Uitgelicht lezen. De Etrusken leefden van de 10e eeuw tot de 1e eeuw voor Christus in het hart van Italië, tussen de Arno en de Tiber. Het huidige Toscane, Umbrië en Lazio, zeg maar. Hier hebben de Etrusken talloze grafzuilen, gedenkstenen, inscripties en schilderingen nagelaten. Toch weten we niet verrassend veel over dit volk dat nog voor de Romeinen in Italië woonde.

De Etrusken heersten over de Middellandse Zee tot ze werden opgeslokt door de Romeinse cultuur. Het was een vreedzaam volkje dat handel dreef, zowel over land als over zee. De samenleving was ver ontwikkeld. Ook de rol van vrouwen was veel geëmancipeerder dan in de andere landen van de Oudheid. Zo zaten vrouwen bij plechtige maaltijden bij mannen aan, in andere culturen in die tijd (en veel later ook nog) was dit ondenkbaar. Het geheimzinnigst was nog de taal, die nog steeds grotendeels onbekend is.

Romeinse weg bij de Etruskische site van Populonia
Romeinse weg bij de Etruskische site van Populonia

Parco archeologico di Baratti e Populonia Acropoli

Wij verkennen nu Populonia, een oude Etruskische nederzetting die direct gebouwd was aan de zee. Het was een strategische plek, vanwege de handelsroutes, maar ook vanwege de aanwezigheid van metalen in de grond. Vooral op het eiland Elba, dat je van Populonia kan zien liggen, werd veel ijzer gedolven. Populonia groeide uit tot het belangrijkste ijzerindustrieel centrum van de Middellandse Zee.

Dit kan je ontdekken bij het archeologische park van Baratti en Populonia. Het strekt zich over 80 hectare uit over de hellingen aan de Golf van Baratti. Het park bestaat uit de akropolis, de bovenstad waar je de sporen van Etruskische en Romeinse huizen en tempels, thermale baden en heiligdommen kan ontdekken. En de necropolis van San Cerbone, met heuvels, sarcofagen en graven. Op de grond glinsteren de ijzerslakken. Zij hinten naar de ijzerproductie van de Etrusken.

Acropolis van Populonia

De Etrusken bouwden hun steden op hoge plaatsen in het landschap, zodat de tempels en paleizen van verre zichtbaar waren. Zo ook bij Populonia, waar je ver over de omgeving uit kan kijken. Gids Flavio leidt ons rond over de acropolis. “De opgravingen zijn een aantal jaar geleden opengesteld voor het publiek. Het is een bijzondere plek want het is een van de weinige Etruskische steden aan de kustlijn. Etrusken hadden de gewoonte hun steden meer in het binnenland te bouwen. Populonia heeft een boven- en benedenstad, en de acropolis kijkt hoog uit over zee.” Maar is het wel Etruskisch? vraag ik me af.

“Wat we nu zien is Romeins”, vertelt Flavio inderdaad. “De Romeinen namen de stad over in de loop van de 2e of 3e eeuw voor Christus, dus wat je nu ziet zijn grotendeels Romeinse opgravingen. Maar de restanten van de Etruskische stad zijn er nog steeds. De Romeinse tempels zijn namelijk boven op Etruskische gebouwen neergezet.”

Een Italiaanse schoolklas bij de Etruskische site Populonia
Een Italiaanse schoolklas bij de Etruskische site Populonia

Overschot aan vondsten

Flavio raapt een stukje terracotta op. “Een stukje van een schaal, of een bord” verduidelijkt de gids terwijl hij het weer op de grond gooit. “Dagelijks vinden we ontelbaar veel van deze fragmenten. Hij wijst op een stukje van de hals van een amfoor, dat uit de grond steekt. “Er zijn nog zoveel gebouwen en objecten om op te graven.” Vervolgens kijken we met zijn vieren naar de grond om stukjes te vinden. Een groep luidruchtige Italiaanse schoolkinderen rent rond. Wij zijn ook weer even kinderen, op zoek naar Romeinse en Etruskische vondsten.

Mozaïek vloer in Populonia
Mozaïek vloer in Populonia

Mozaïek vloer

We staan inmiddels op een korte geplaveide weg, misschien net 50 meter lang. De weg begint in het niets en eindigt bij de restanten van een gebouw met een prachtige mozaïek vloer. Het is een optische illusie, bijna Escher-achtig. Van de ene kant zie je witte torens, van de andere kant zwarte. Het midden van het mozaïek is een doolhof.

Iets verder komen we uit bij een ander stukje Romeinse geschiedenis. “Zie je hoe de blokken met cement zijn vastgezet? Cement is een romeinse uitvinding. De Etrusken kenden het nog niet, dus hun muren zijn zonder cement opgebouwd. Toch konden ze al bogen produceren, en grafheuvels met ronde koepeldaken, zoals we later zullen zien.”

We lopen over een pas aangelegd pad naar de oude Etruskische muur. En inderdaad, deze is helemaal zonder cement opgebouwd.

Het is het einde van de rondleiding over de acropolis. Kom je hier over een jaar weer, dan is er waarschijnlijk nog veel meer te zien. Want zoals Flavio zegt: “Je struikelt hier over de opgravingen en nieuwe vondsten.”

Etruskische Muur in Populonia
Etruskische Muur in Populonia

De Etruskische dodensteden

De Etrusken geloofden dat een persoon die stierf in het hiernamaals door zou leven. Daarom bouwden ze naast iedere stad een dodenstad. Deze dodensteden bestonden uit grote ronde grafheuvels met ondergrondse graftombes of grafkamers (tumuli) die waren uitgehakt uit het gesteente. De graven waren versierd met bonte schilderingen op de muren, en gevuld met meubels en allerlei gebruiksvoorwerpen die hen tijdens het leven dierbaar waren. De geschenken voor de doden die hier zijn gevonden, vertellen ons veel over de cultuur. Zo wordt er vaak vaatwerk aangetroffen dat gebruikt is bij een feestmaaltijd ter ere van de overledene. Na afloop van de maaltijd werd het gebruikte vaatwerk in het graf geplaatst.

Etruskische necropolis van San Cerbone in Populonia
Etruskische necropolis van San Cerbone in Populonia
Museum en necropolis van San Cerbone in Populonia
Museum en necropolis van San Cerbone in Populonia

Necropolis van San Cerbone

De Necropolis van San Cerbone is een van deze dodensteden en bevindt zich in het lagere deel van het park, vlakbij het bezoekerscentrum. De ronde koepels van de grafheuvels steken een paar meter boven het gras uit. Ver onder ons zien we kitesurfers door het blauwe water van de Golf van Baratti schieten. Aan de andere kant, op de heuvel, staat het kasteel van Populonia.

Ook hier leidt Flavio ons rond. “In de Etruskische tijd was het hier overigens niet zo idyllisch” vertelt hij. “De Etrusken hadden een grote ijzerindustrie. Hiervoor werden alle bomen in de omgeving gekapt. In de lucht hing de rook van de productie. Het was er vies, leeg en druk.” Op de grond zie je nog overal kleine ijzerhoudende stukjes glanzen in het zonlicht. Flavio raapt een ijzerslak op om ons te laten zien. Het is een restproduct van de ijzerproductie.

Etruskische necropolis van San Cerbone in Populonia
Etruskische necropolis van San Cerbone in Populonia

Immense tombes

We staan inmiddels voor een van de immense tombes. “Deze tombes waren van vooraanstaande en rijke families. Op de plek waar we nu staan liggen 25 tombes, op het hele archeologische gebied van deze begraafplaats wel 70 of 75.” deelt Flavio met ons. Ook hier wordt nog volop opgegraven. In de verte fladdert een rood lint. Het markeert een stuk dat nog afgegraven moet worden. Wie weet wat er nog allemaal gevonden wordt!

Lege graven

Dat de tombes zo goed bewaard zijn gebleven, is overigens ook te danken aan de ijzerproductie. In de 5e eeuw bedekten ze de begraafplaats met een flinke laag ijzerslakken. Wie ‘ze’ zijn, is nog niet helemaal duidelijk. Misschien de Etrusken zelf, misschien de Romeinen. Maar zeker is dat deze slakken de tombes beschermd hebben. Sommige tombes zijn door het gewicht ingestort, maar de meeste zijn er juist door geconserveerd. Hierdoor hebben de Italiaanse tombaroli (grafrovers) niet alle grafkamers gevonden en geplunderd.

De graven zijn tegenwoordig wel zo goed als leeg. Dit is te danken aan het feit dat veel objecten in archeologische musea terecht zijn gekomen, zoals in Volterra en Perugia.

Etruskische necropolis van San Cerbone in Populonia
Etruskische necropolis van San Cerbone in Populonia

We zijn inmiddels een grafheuvel ingekropen. De grafheuvel bestaat uit een ronde koepel, die via een gang van een paar meter te bereiken is. Onder de koepel liggen 4 plaatsen waar grafbedden hebben gestaan. “Kan je je voorstellen dat de Etrusken deze grafheuvels bouwden in de tijd dat Rome nog uit houten hutjes bestond?” vertelt Flavio. De Etrusken hadden inderdaad een fascinerende samenleving. Wanneer verken jij de Etruskische Kust?

Reizen langs de Etruskische Kust
Reizen langs de Etruskische Kust

Categorie: Italië, Kunst & Cultuur, Midden-Italië, Toscana / Toscane, Uitgelicht

Dit vind je misschien ook leuk

Uitzicht over Florence vanaf het Piazzale MichelangeloHoogtepunten van Florence: mijn beste tips voor deze Toscaanse stad
Panorama RomeDante Alighieri en de pelgrims naar Rome en Santiago de Compostella
Buona Fortuna webshopOntdek de Buona Fortuna webshop + winactie!

Lees Interacties

Reacties

  1. Denise zegt

    14 juni 2018 om 07:52

    Ik ben er ook geweest, maar het is inderdaad vrij onbekend. Het staat in mijn blog over Toscane met kinderen, maar ik hoor er verder nooit iemand over. Ik vond het wel bijzonder. Ik zag echt bouwwerken die ik nog nooit ergens anders had gezien.

    Beantwoorden

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Next Post >

Het bijzondere verhaal van Casa Joop in Piemonte

Primaire Sidebar

Ciao

Ciao! Mijn naam is Aniek en ik ben gek op Italië. Ik studeerde Renaissance Studies, ging hiervoor naar Florence, Rome en Perugia. Op reis bezocht ik nog veel meer Italiaanse bestemmingen. Op Italië Uitgelicht deel ik Italiaanse bestemmingen en reisverhalen, en schrijf ik over van alles rondom cultuur, tradities, kunst, boeken en culinair.

Lees meer

Op social media

Zoeken

Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van de mooiste verhalen en ontvang één keer per maand de beste reistips voor Italië!

Disclaimer & Privacyverklaring

Lees ook De Smaak van Italië

De nieuwe editie van De Smaak van Italië wil jij ook lezen! Bestel de nieuwe editie! Met artikelen over droomverblijven, Prato (het kleine zusje van Florence), zuidoost Sardinië, Rome by night en de lekkerste recepten van de beroemde chef-kok Theo Randall.

Meer reisinspiratie

Volg me op Instagram via @ItalieUitgelicht

Andrea Bajani vertelt in Het boek van de huizen he Andrea Bajani vertelt in Het boek van de huizen het levensverhaal van een man, Ik, aan de hand van de huizen waar hij gewoond heeft. Een statig pand, een lawaaiig appartement, een souterrain, en andere plekken waar Ik gewoond heeft en die voor huis kunnen doorgaan.
#boekentip
Dit zijn toch wel de leukere pakketjes die je ontv Dit zijn toch wel de leukere pakketjes die je ontvangt 😍 Een heerlijke fles olijfolie van @al_fianco. En ook een mooie, zware fles om aan een Italië-liefhebber cadeau te doen. 
Deze olijfolie komt uit Molise. Hier genieten de olijfbomen van de mediterraanse zon en een lichte zeebries. Als dank schenken ze (h)eerlijke olijven waar Al Fianco dan weer deze olijfolie van maakt. Deze fles is het resultaat van de oogst van oktober ‘22. 🫒
Wat een weer buiten ☔️🌧️ Ik sluit me even Wat een weer buiten ☔️🌧️ Ik sluit me even een dag op in huis met de nieuwe @desmaakvanitalie . Met lekker leesvoer over Sardinië en Napels, om eens wat te noemen.
Oudejaarsavond of iets te vieren? Dat vraagt om pr Oudejaarsavond of iets te vieren? Dat vraagt om prosecco. 🥂Want bubbels geven net even een extra feestelijk tintje aan je avond. Met deze prosecco uit de Veneto maak je pas écht indruk.
En voor een tientje is het ook nog eens een koopje ☺️ Waar je ‘m koopt lees je in de blog.
Link in bio!
Terra di Sicilia van Mario Giordano is een interes Terra di Sicilia van Mario Giordano is een interessant en gelaagd familieverhaal, ingebed in de hedendaagse geschiedenis, met een ongewone en intrigerende hoofdpersoon. Tegelijkertijd is het een portret van Duitsland en Sicilië gedurende 70 jaar.
Link in bio!
De tentoonstelling ‘Sterven in schoonheid - de w De tentoonstelling ‘Sterven in schoonheid - de wereld van Pompeï en Herculaneum’ in het @drentsmuseumassen !

Footer

Disclaimer

Blogs op deze website kunnen een samenwerking zijn of affiliate links bevatten. Dit betekent dat als je via één van deze links een aankoop doet, Italië Uitgelicht een kleine commissie ontvangt zónder extra kosten voor jou. Je leest meer hierover in de disclaimer.

Volg mij op social media

Over deze website

Italië Uitgelicht is onderdeel van Aniek Rooderkerken Adventure Media, ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder het KvK-nummer 71391177.

Meer reisinspiratie?

Op Avontuur op reis.com lees je over outdoor reizen, avontuur, natuur, fietsen en hiking.

Ga je op reis naar Puglia? Bekijk dan de website Reizen naar Puglia.

Copyright Italië Uitgelicht © 2023