Review "Petrus" van Fik Meijer - Italië Uitgelicht

Als je een lekker lezend boek zoekt, dan ben je bij Fik Meijer aan het goede adres. Zijn boeken lezen als een trein. In zijn nieuwste boek “Petrus” probeert Meijer feit van fictie te onderscheiden in het vertellen van het leven van de apostel die ervoor zorgde dat de bisschop van Rome de paus van de katholieke kerk werd.

Review Petrus van Fik Meijer

Het boek Petrus bestaat uit 3 delen.

Volgeling
Voorganger in de verkondiging
Petrus in Rome

Deze delen beslaan de verschillende fases in het leven van Petrus en gaan in op enkele historische documenten. Mij werd echter snel duidelijk dat de mythes rondom Petrus niet worden ontrafeld maar in stand worden gehouden en worden versterkt. Zeker in de eerste twee delen van het boek, die gaan over de “joodse” periode van Petrus in het Oosten, gebruikt Meijer de allegorische uitleg van de bijbel als historische uitleg van de gebeurtenissen. Dat is een veilige manier om geschiedenis te schrijven, maar niet heel erg wetenschappelijk.

Als ik het boek uit heb lees ik een kritische review van de historicus Jona Lendering. Geen emeritus weliswaar zoals Meijer, maar toch niet ongeloofwaardig in zijn kritiek in het blad voor historici Historiek. De kritiek van Lendering heeft betrekking op een ander deel in het drieluik. (Meijer schreef ook een boek over Jezus en Paulus) De kern is dat Meijer nauwelijks op de hoogte is van joodse bronnen en tradities en daardoor erg onvolledig is in zijn verhaal over Jezus. Hoewel ik Lendering niet helemaal kan volgen in zijn kritiek, ik zou daarvoor al zijn aangehaalde bronnen moeten doorvorsen, komt Lendering betrouwbaarder over dan Meijer. En dat is het probleem.

Het leven van Petrus is niet zozeer een relaas van feiten maar meer een reconstructie van het Grote Verhaal aan de hand van christelijke geschriften. Het derde deel is wel het beste en gaat eigenlijk over de kerkgeschiedenis. Hier is Meijer meer thuis en geeft hij aan dat het leven van Petrus in Rome als basis voor de positie van Rome en de paus op zijn minst wetenschappelijk twijfelachtig is. Dat het een constructie is van kerkelijke schrijvers, concilies en gelovige historici. Daarnaast maakt hij duidelijk dat er een gebrekkige kritiek is van protestante historici en weinig toegang of beschikbaar werk van historici die niet een geloof als uitgangspunt hanteren.

Ondanks dat Meijer op het einde zegt dat hij eigenlijk helemaal niet gelooft dat Petrus in Rome is geweest, lijkt hij met zijn “cynische bewondering” voor Rome deel uit te maken van de grote groep Italiëliefhebbers met een roze bril.