Aldo Rossi, La finestra del poeta / Het venster van de dichter

Wie Maastricht bezoekt heeft vanaf de Servaasbrug een mooi uitzicht op het Bonnefantenmuseum, dat werd ontworpen door Aldo Rossi. Ter gelegenheid van het twintigjarige museumgebouw presenteert het Bonnefanten een tentoonstelling gewijd aan het grafische oeuvre van de Italiaanse architect. Het museum toont honderd prenten uit de eigen collectie, aangevuld met tekeningen en schilderijen uit particuliere collecties. Het venster van de dichter is te zien vanaf 26 juni tot en met 1 november 2015.

La finestra del poeta / Het venster van de dichter

Het museum, dat in 2011 de bijna volledige collectie grafiek van Rossi verwierf, toont een thematisch overzicht van zijn etsen, litho’s en offsets, aangevuld met tekeningen uit het bestand van de Fondazione Aldo Rossi in Milaan. De tentoonstelling komt in samenwerking met internationale partners, zoals de Fondazione Aldo Rossi, het Centraal Instituut voor Grafiek in Rome en de Polytechnische Universiteit van Lausanne tot stand en zal na Maastricht te zien zijn in Berlijn (Architekturmuseum der TU), Lausanne (Archizoom) en Italië.

Weinig architecten hebben zó intens hun beleving van de architectuur tot onderwerp gemaakt als Aldo Rossi. Met zijn breed geschakeerd en invloedrijk oeuvre gaf hij hernieuwd zelfvertrouwen aan de discipline in de jaren dat die verengd dreigde te worden tot functionalistisch middel. De basis van zijn architectonisch denken is de voortdurende wisselwerking van analyse en verbeelding, die zowel objectief als persoonlijk is. Belangrijke getuigen van die rijke verbeeldingswereld zijn de tekeningen en prenten. De tekeningen, vaak zeer poëtisch, kleurrijk en humoristisch en altijd herkenbaar in een spel met visuele verbanden, zijn het meest bekend. Tussen 1973 en 1997 creëerde Rossi een grafisch oeuvre van meer dan honderd werken en zorgde daarmee voor de herleving van een oud genre, de architectuurprent. Ook daar vinden we de karakteristieke wisselwerking tussen handschrift en de afstandelijke reflectie op het metier.

© Aldo Rossi, The Goldfish, 1997, collectie Bonnefantenmuseum, © Eredi Aldo Rossi

Tussen 1973 en 1997 creëerde Rossi een grafisch oeuvre waarmee een eerbiedwaardig genre, waaraan grote namen verbonden zijn als Palladio, Piranesi en Schinkel, de architectuurprent, een nieuw leven kreeg. Rossi combineerde de professionele aspecten van de architectuurvoorstelling met zijn poëtische en persoonlijke verbeeldingswereld. Zijn prenten geven een persoonlijke blik op de wereld van de architect, La finestra del poeta.

In de tentoonstelling worden de werken chronologisch-thematisch gepresenteerd. De verschillende thema’s worden verbonden door de manier waarop Rossi de technische mogelijkheden van de grafiek wist te benutten in een bijzondere combinatie van eigenhandigheid en afstandelijkheid.

Rossi was geen grafiekpurist, maar iemand die op zoek ging naar de mogelijkheden van verschillende technieken. Opera Grafica omvat feitelijk het hele gamma aan twintigste eeuwse grafische technieken: ets, aquatint, houtsnede, lithografie, zeefdruk en offset. Er worden 100 prenten, aangevuld met 40 tekeningen en schilderijen uit particuliere collecties tentoongesteld. Daarnaast zijn er voorbeelden van grafiektechnische voorwerpen als drukplaten, proefdrukken e.d. te zien.

Aldo Rossi

Aldo Rossi (1932-Milaan-1997) maakte na de studie aan de Politechnische Universiteit van zijn geboortestad naam als recensent en auteur die de autonomie van de architectuur verdedigde. L’Architettura della città (1966) geldt nog altijd als een van de belangrijke theoretische werken over architectuur van de twintigste eeuw. Rossi doceerde aan talrijke universiteiten en hogescholen, waaronder de ETH in Zürich. In 1990 was hij de winnaar van de internationale Pritzker Price. Zijn gebouwde oeuvre omvat monumenten, wooncomplexen, scholen, theaters, begraafplaatsen, overheidsgebouwen, hotels, en musea in Italië, diverse Europese landen, Amerika en Azië. Als vormgever ontwierp hij voor Alessi en Molteni.

Hoewel Rossi bekend werd door onder andere zijn wooncomplex Gallaratese in Milaan, het kerkhof San Cataldo in Modena, het hotel Il Palazzo in Fukuoka of het Bonnefantenmuseum in Maastricht, is zijn meest aansprekende werk waarschijnlijk toch wel het tijdelijke, drijvende Teatro del Mondo (1979-1980) in Venetië, een plek waar, in Rossi’s woorden “de architectuur eindigt en de wereld van de verbeelding begint”.

Kunstverhaal & Zomerprogramma

Op zondag 5 juli om 14.00 uur neemt de conservator van de tentoonstelling, Ton Quik, je mee in de wereld van architect en kunstenaar Aldo Rossi tijdens het “Kunstverhaal over Aldo Rossi, het venster van de dichter”.

Iedere woensdag vinden er rondleidingen plaats die verzorgd worden door de museummedewerkers, op zaterdag en zondag kunt u onder begeleiding van een gids de beroemde toren beklimmen. Voor kinderen vinden er op de woensdagen en zondagen workshops plaats die in het teken staan van Aldo Rossi.