• Home
  • Over Italië Uitgelicht
  • Samenwerken met Italië Uitgelicht
  • Contact
  • Winacties
  • Blog
  • Nav Social Icons

  • Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Home
  • Reizen naar Italië
    • Autoroutes naar Italië
    • Auto huren in Italië
    • Zona Traffico Limitato, ZTL
    • Accommodaties
  • Regio’s
    • Noord-Italië
      • Emilia-Romagna
      • Friuli-Venezia Giulia
      • Liguria / Ligurië
      • Lombardia / Lombardije
      • Piemonte / Piëmont
      • Trentino-Alto Adige / Trentino-Südtirol / Trentino-Zuid-Tirol
      • Valle d’Aosta / Aostadal
      • Veneto
    • Midden-Italië
      • Lazio
      • Marche / Marken
      • Toscana / Toscane
      • Umbria / Umbrië
    • Zuid-Italië
      • Abruzzo / Abruzzen
      • Basilicata
      • Calabria / Calabrië
      • Campania / Campanië
      • Molise
      • Puglia / Apulië
      • Sardegna / Sardinië
      • Sicilia / Sicilië
  • Steden
    • Noord-Italië
      • Bergamo
      • Bologna
      • Bolzano / Bozen
      • Genova / Genua
      • Mantova / Mantua
      • Milano / Milaan
      • Padova / Padua
      • Torino / Turijn
      • Venezia / Venetië
      • Verona
    • Midden-Italië
      • Assisi
      • Firenze / Florence
      • Lucca
      • Perugia
      • Pisa
      • Roma / Rome
      • Siena
      • Volterra
    • Zuid-Italië
      • Bari
      • Cagliari
      • Catania
      • Lecce
      • Matera
      • Napoli / Napels
      • Palermo
      • Taormina
  • Reisroutes
  • Boekentips
  • Kunst & Cultuur
    • Architectuur
    • Geschiedenis
    • Italiaanse kunst
    • Tentoonstellingen
  • Italiaanse keuken
    • Italiaanse kookboeken
    • Italiaanse producten
    • Italiaanse recepten
    • Restaurants
  • Winacties
  • Contact
    • Over Italië Uitgelicht
    • Samenwerken met Italië Uitgelicht
  • Blog
  • Mobile Menu Widgets

    Zoeken

    Volg me op social media!

Italië Uitgelicht

Italië Uitgelicht

Culturele reizen naar Italië!

  • Reizen naar Italië
    • Autoroutes naar Italië
    • Auto huren in Italië
    • Zona Traffico Limitato, ZTL
    • Accommodaties
  • Regio’s
    • Noord-Italië
      • Emilia-Romagna
      • Friuli-Venezia Giulia
      • Liguria / Ligurië
      • Lombardia / Lombardije
      • Piemonte / Piëmont
      • Trentino-Alto Adige / Trentino-Südtirol / Trentino-Zuid-Tirol
      • Valle d’Aosta / Aostadal
      • Veneto
    • Midden-Italië
      • Lazio
      • Marche / Marken
      • Toscana / Toscane
      • Umbria / Umbrië
    • Zuid-Italië
      • Abruzzo / Abruzzen
      • Basilicata
      • Calabria / Calabrië
      • Campania / Campanië
      • Molise
      • Puglia / Apulië
      • Sardegna / Sardinië
      • Sicilia / Sicilië
  • Steden
    • Noord-Italië
      • Bergamo
      • Bologna
      • Bolzano / Bozen
      • Genova / Genua
      • Mantova / Mantua
      • Milano / Milaan
      • Padova / Padua
      • Torino / Turijn
      • Venezia / Venetië
      • Verona
    • Midden-Italië
      • Assisi
      • Firenze / Florence
      • Lucca
      • Perugia
      • Pisa
      • Roma / Rome
      • Siena
      • Volterra
    • Zuid-Italië
      • Bari
      • Cagliari
      • Catania
      • Lecce
      • Matera
      • Napoli / Napels
      • Palermo
      • Taormina
  • Reisroutes
  • Boeken
  • Kunst & Cultuur
    • Architectuur
    • Geschiedenis
    • Italiaanse kunst
    • Tentoonstellingen
  • Italiaanse keuken
    • Italiaanse kookboeken
    • Italiaanse producten
    • Italiaanse recepten
    • Restaurants
Aeneas, Anchises en Ascanius, Gianlorenzo Bernini

Mythen in marmer gevangen; Aeneas, Anchises en Ascanius

2 december 2013 door Aniek Rooderkerken

Gianlorenzo Bernini. Aeneas, Anchises en Ascanius

Voor Scipione Borghese vertaalde beeldhouwer Gianlorenzo Bernini het verhaal van de legendarische stichter van de stad Rome in marmer. Het resultaat is deze prachtige Aeneas, Anchises en Ascanius.

De stichter van Rome

“Kom dan, mijn beste vader, zet u op mijn rug. Ik reik u
mijn schouders, hier. Die last zal mij niet zwaar zijn. Wat er ook
met ons gebeurt, wij delen één gezamenlijk gevaar en
één lot dat uitkomst biedt aan twee. De kleine Julus moet
mij vergezellen en mijn vrouw moet ons op afstand volgen….”

…….

“Aldus spreek ik hen toe. Dan dek ik eerst mijn brede schouders
en rug, reeds half gebukt, met een lichtblonde leeuwenpels
en neem mijn draaglast op. De kleine Julus klemt zich vast aan
mijn rechterhand en beent mijn vaderstappen nauw’lijks bij.” *

Vergilius, Het verhaal van Aeneas. Vertaald door M.d’Hane-Scheltema. Amsterdam 2003. Boek II, regels 707-711& regels 721-724

Het eerste beeldhouwwerk dat Bernini vervaardigde voor Scipione Borghese was de Aeneas, Anchises en Ascanius. Hiermee vertaalde Bernini het verhaal van Aeneas, de legendarische stichter van de stad Rome, in marmer.

Het verhaal van Aeneas kennen we allemaal dankzij Ovidius’ Metamorphosen en Vergilius’ Aeneis. In dit laatste boek vertelt Aeneas aan Dido over Trojes ondergang, vanaf de list met het houten paard. De stad is tot ondergang gedoemd en Aeneas voelt zich gedwongen om Troje te ontvluchten. Aeneas neemt zijn vader Anchises op zijn rug en vertrekt met zijn zoon Ascanius aan zijn zij. Een grote menigte volgt hen, maar Aeneas’ vrouw Creüsa blijft achter en verdwijnt voorgoed. In opdracht van de goden gaat Aeneas op zoek naar de plaats waar hij een nieuw Troje dient te stichten; de stad Rome.

Aeneas, Anchises en Ascanius, Gianlorenzo Bernini
Gianlorenzo Bernini, Aeneas, Anchises, en Ascanius, 1618-19, marmer. Galleria Borghese, Rome

Opvolgers van het Trojaanse rijk

Scipione Borghese had redenen te over om een beeldhouwwerk met dit onderwerp te laten vervaardigen door Bernini.

De Borghese waren immers “slechts”afkomstig uit Siena en met een beeld van deze Aeneas, de mythische voorvader van het Latijnse ras, kon de familie de nadruk leggen op een zeer oude afkomst. Troje werd gezien als de eerste beschaafde samenleving ter wereld. En omdat Aeneas de stad Rome had gesticht, werd het Romeinse rijk de ware opvolger van het Trojaanse Rijk. Iedere familie die zichzelf belangrijk achtte, probeerde dan ook zijn afstamming van één van Aeneas metgezellen te bewijzen. En de Borghese probeerden dit zelfs als afstammeling van Aeneas hemzelf.

Hiernaast werd de heidense geschiedenis van Aeneas in Bernini’s tijd allegorisch geïnterpreteerd. Passages van Vergilius’ dichtwerken werden gelezen als een profetie van de maagdelijk geboorte van Jezus en de eeuwige heerschappij van de Kerk. Vergilius schreef namelijk over de komst van een kind wiens heerschappij voorspoed en vrede zou brengen. (Eclogae) Hierdoor kan het beeldhouwwerk dan ook gezien worden als een poging om Scipione te binden aan de kerk: het is dan wel een heidens thema, maar in het verhaal is de voorspelling van Christus af te lezen.

Ten slotte zijn de drie figuren Aeneas, Anchises en Ascanius in zeer verschillende stages van hun leven afgebeeld: een jong kind, een volwassene en een oude man. Dit kunnen wij lezen als de klassieke Drie fases van de mens: de allegorische verbeelding van de drie fasen van het leven: jeugd, volwassenheid en ouderdom. Dit zou kunnen overeenkomen met de drie doelen van de Borghese familie: het tonen van hun adellijke afkomst, de huidige macht en het succes in de toekomst. Of met Bernini die zijn vader als beeldhouwer heeft overtroffen en hem nu op zijn schouders draagt.

Meesterwerk

Een ding is zeker, Bernini heeft er een waar meesterwerk van gemaakt. Aeneas houdt zijn vader op zijn linkerschouder en richt zijn blik op de grond voor hem alsof hij zorgvuldig zijn stappen beraad. Ascanius loopt dicht bij de benen van zijn vader met een blik van angst in zijn ogen. De rijkdom aan details in dit werk is te zien in de slapte van de huid over de spieren en botten van Anchises en zijn verschrompelde voeten en handen vol met huidplooien en aders, in contrast met de sterke spieren van Aeneas.

Meer lezen over Bernini?

Lees deze boeken over Bernini:

  • Nico Oudt | Bernini. Zijn Leven en werk | Uitgeverij Boxpress B.V. | 9789462952744 | € 49, 95
  • Andrea Bacchi | Bernini | Officina Libraria | 9788899765569 | € 43,-
  • Paul Den Arend | Bernini in Rome. Gian Lorenzo Bernini and the Baroque in Rome | Createspace Independent Publishing Platform | 9781514708712 | € 14,99

Of de volgende blogs:

  • Gianlorenzo Bernini
  • Pluto en Proserpina
  • Apollo en Daphne
  • David
  • Rome in de voetsporen van Bernini
  • De mythologische stichting van de stad Rome

Categorie: Italiaanse kunst, Italië, Kunst & Cultuur, Lazio, Midden-Italië, Roma / Rome

Dit vind je misschien ook leuk

Sfogliatella en caffè in NapelsItaliaanse koffie: dit moet je weten!
Jusepe de Ribera, Apollo en Marsyas, 1637Meesterlijke afschuw – Aanstekelijke emoties op Ribera’s Apollo en Marsyas
Denys Calvaert (Antwerpen 1540 – 1619 Bologna), De Heilige Familie met het kind Johannes en een EngelDenys Calvaert, de kunstschilder met een zwak voor de Italiaanse keuken

Lees Interacties

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Next Post >

Mythen in marmer gevangen: Gianlorenzo Bernini

Primaire Sidebar

Ciao

Ciao! Mijn naam is Aniek en ik ben gek op Italië. Ik studeerde Renaissance Studies, ging hiervoor naar Florence, Rome en Perugia. Op reis bezocht ik nog veel meer Italiaanse bestemmingen. Op Italië Uitgelicht deel ik Italiaanse bestemmingen en reisverhalen, en schrijf ik over van alles rondom cultuur, tradities, kunst, boeken en culinair.

Lees meer

Op social media

Zoeken

Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van de mooiste verhalen en ontvang één keer per maand de beste reistips voor Italië!

Disclaimer & Privacyverklaring

Lees ook De Smaak van Italië

De nieuwe editie van De Smaak van Italië wil jij ook lezen! Bestel de nieuwe editie! Met artikelen over de perfecte plek onder de zon, rondje Lago Trasimeno, Garfagnana de tuin van Toscane, culinair Isola D’ Elba, Triëst, stad van boeken en koffie en nieuwe recepten van de Pasta Grannies!

Meer reisinspiratie

Volg me op Instagram via @ItalieUitgelicht

Een beetje Italië in…. Frankrijk! Het Pausenpal Een beetje Italië in…. Frankrijk! Het Pausenpaleis (Palais des Papes) in Avignon wel te verstaan. Avignon werd in 1309 de verblijfplaats van de pausen, tijdens hun ballingschap uit Rome. Paus Benedictus XII en paus Clemens VI lieten het paleis tussen 1335 en 1352 bouwen op een uitstekende rots boven de Rhône.
In Avignon in meer te ontdekken voor Italiëliefhebbers. Het Petit Palais museum herbergt een unieke verzameling schilderijen uit de Middeleeuwen en de Italiaanse Renaissance.
En zo was ik dan een weekend in Siena. Wat een pra En zo was ik dan een weekend in Siena. Wat een prachtige stad blijft het ook altijd 🥰
Vanaf vandaag te zien in Centraal Museum Utrecht! Vanaf vandaag te zien in Centraal Museum Utrecht! ‘De Bentvueghels: Een berucht kunstgenootschap in Rome’.
Heb jij de tentoonstelling al gezien? Wat vond je ervan?
De tentoonstelling De Bentvueghels. Een berucht ku De tentoonstelling De Bentvueghels. Een berucht kunstgenootschap in Rome is van 11 februari 2023 tot en met 4 juni 2023 te zien in het Centraal Museum in Utrecht. Bijzonder, want nooit eerder was er een tentoonstelling over het beruchte kunstgenootschap. De Bentvueghels vertelt het verhaal van een broederschap van jonge mannen die hielden van feestvieren en grappen maken, maar die voor alles kunstenaar waren. Lees meer in de link in bio!
Andrea Bajani vertelt in Het boek van de huizen he Andrea Bajani vertelt in Het boek van de huizen het levensverhaal van een man, Ik, aan de hand van de huizen waar hij gewoond heeft. Een statig pand, een lawaaiig appartement, een souterrain, en andere plekken waar Ik gewoond heeft en die voor huis kunnen doorgaan.
#boekentip
Dit zijn toch wel de leukere pakketjes die je ontv Dit zijn toch wel de leukere pakketjes die je ontvangt 😍 Een heerlijke fles olijfolie van @al_fianco. En ook een mooie, zware fles om aan een Italië-liefhebber cadeau te doen. 
Deze olijfolie komt uit Molise. Hier genieten de olijfbomen van de mediterraanse zon en een lichte zeebries. Als dank schenken ze (h)eerlijke olijven waar Al Fianco dan weer deze olijfolie van maakt. Deze fles is het resultaat van de oogst van oktober ‘22. 🫒

Footer

Disclaimer

Blogs op deze website kunnen een samenwerking zijn of affiliate links bevatten. Dit betekent dat als je via één van deze links een aankoop doet, Italië Uitgelicht een kleine commissie ontvangt zónder extra kosten voor jou. Je leest meer hierover in de disclaimer.

Volg mij op social media

Over deze website

Italië Uitgelicht is onderdeel van Aniek Rooderkerken Adventure Media, ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder het KvK-nummer 71391177.

Meer reisinspiratie?

Op Avontuur op reis.com lees je over outdoor reizen, avontuur, natuur, fietsen en hiking.

Ga je op reis naar Puglia? Bekijk dan de website Reizen naar Puglia.

Copyright Italië Uitgelicht © 2023