De mooiste meesterwerken van Rafael

De Italiaanse schilder en architect Raffaello Sanzio da Urbino, of Rafael zoals wij hem beter kennen, werd geboren op 28 maart 1483. Samen met Michelangelo en Leonardo da Vinci vormt hij de ‘drie-eenheid’ van de grote meesters van de Hoge Renaissance. Rafael was een van de beste tekenaars in de geschiedenis van de westerse kunst en gebruikte zijn tekeningen voor de opbouw van zijn composities. Zijn schilderwerk wordt bewonderd om de helderheid van de compositie en om de verwezenlijking van het neoplatonische ideaal van de menselijke grandeur. De kunstenaar was enorm productief en runde een groot atelier. Ondanks dat hij al op 37-jarige leeftijd stierf liet hij een groot aantal kunstwerken na. Ik maakte een, geheel subjectieve, lijst van de mooiste meesterwerken van Rafael. Geniet ervan!

Niemand schilderde Madonna’s met Kind zoals Rafael. Met grote tederheid houdt de Madonna het kind vast. Op haar schoot houdt ze een getijdenboek, geopend bij het gebed van de None, het gebed voor de negende uur na zonsopkomst. De None was zowel het uur van de Annunciatie, waarop de Maagd de boodschap kreeg van haar zwangerschap, maar ook het uur van de dood van Christus aan het kruis. Tijdelijk het lezen onderbrekend, kijken de Maagd en het Kind elkaar bedachtzaam aan.

Dit paneel werd vervaardigd voor de Albizzini familie voor de Kapel van de Heilige Jozef in de San Francesco in Città di Castello. In 1798 werd het stadje gedwongen om het schilderij te doneren aan General Lechi, een Napoleontische legerofficier, die het aan de Milanese kunsthandelaar Sannazzari verkocht. Nagelaten aan het belangrijkste ziekenhuis van Milaan in 1804, werd het schilderij gekocht door de Academie voor Schone Kunsten en vervolgens tentoongesteld in de Pinacoteca di Brera.

De Granduca Madonna is een van Rafaels beste vroege werken uit zijn Florentijnse periode. Nadat hij in de leer was geweest bij Perugino, maakte hij kennis met de Florentijnse kunst. In de harmonieuze en delicate Madonna del Granduca in de Galleria Palatina in Florence zijn zowel de invloeden van Perugino als van Leonardo te herkennen. De Maagd steekt helder af tegen een donkere achtergrond (in de stijl van Leonardo) en het Kind kijkt de beschouwer recht aan, terwijl hij zich tegen zijn moeder aan drukt.

Rafaels zelfportret in de Uffizi is controversieel en critici schrijven het werk nog steeds niet definitief toe aan Rafael. Anderen echter, zien het als een vroeg zelfportret van de kunstenaar, gemaakt in zijn Florentijnse periode.

De Madonna del Cardellino, of de Madonna met de Goudvink of Distelvink, werd geschilderd voor het huwelijk van Rafaels vriend Lorenzo Nasi met Sandra di Matteo di Giovanni Canigiani. Christus streelt liefdevol een goudvink die de jonge Johannes de Doper hem zojuist heeft aangeboden. Het tafereel oogt lieflijk, maar de goudvink staat als vogeltje dat zijn voedsel zoekt tussen de doornen van struiken in feite symbool voor de Passie, Christus’ dood.

Hoewel nu in Rome stamt de Graflegging uit Rafaels Umbrische periode, en de beeldelementen in het werk vervaardigde Rafael naar voorbeeld van Michelangelo’s werk dat hij in Florence zag. Het paneel werd in 1507 vervaardigd in Perugia, als votiefwerk ter nagedachtenis aan de zoon van Atalanta Baglioni, die tijdens een familievete werd vermoord op een plein in Perugia.

Morgen schrijf ik meer over Rafaels Romeinse werken, dus houd de site in de gaten! Wat is jouw favoriete kunstwerk van Rafael?