• Home
  • Over Italië Uitgelicht
  • Samenwerken met Italië Uitgelicht
  • Contact
  • Winacties
  • Blog
  • Nav Social Icons

  • Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Home
  • Reizen naar Italië
    • Autoroutes naar Italië
    • Auto huren in Italië
    • Zona Traffico Limitato, ZTL
    • Accommodaties
  • Regio’s
    • Noord-Italië
      • Emilia-Romagna
      • Friuli-Venezia Giulia
      • Liguria / Ligurië
      • Lombardia / Lombardije
      • Piemonte / Piëmont
      • Trentino-Alto Adige / Trentino-Südtirol / Trentino-Zuid-Tirol
      • Valle d’Aosta / Aostadal
      • Veneto
    • Midden-Italië
      • Lazio
      • Marche / Marken
      • Toscana / Toscane
      • Umbria / Umbrië
    • Zuid-Italië
      • Abruzzo / Abruzzen
      • Basilicata
      • Calabria / Calabrië
      • Campania / Campanië
      • Molise
      • Puglia / Apulië
      • Sardegna / Sardinië
      • Sicilia / Sicilië
  • Steden
    • Noord-Italië
      • Bergamo
      • Bologna
      • Bolzano / Bozen
      • Genova / Genua
      • Mantova / Mantua
      • Milano / Milaan
      • Padova / Padua
      • Torino / Turijn
      • Venezia / Venetië
      • Verona
    • Midden-Italië
      • Assisi
      • Firenze / Florence
      • Lucca
      • Perugia
      • Pisa
      • Roma / Rome
      • Siena
      • Volterra
    • Zuid-Italië
      • Bari
      • Cagliari
      • Catania
      • Lecce
      • Matera
      • Napoli / Napels
      • Palermo
      • Taormina
  • Reisroutes
  • Boekentips
  • Kunst & Cultuur
    • Architectuur
    • Geschiedenis
    • Italiaanse kunst
    • Tentoonstellingen
  • Italiaanse keuken
    • Italiaanse kookboeken
    • Italiaanse producten
    • Italiaanse recepten
    • Restaurants
  • Winacties
  • Contact
    • Over Italië Uitgelicht
    • Samenwerken met Italië Uitgelicht
  • Blog
  • Mobile Menu Widgets

    Zoeken

    Volg me op social media!

Italië Uitgelicht

Italië Uitgelicht

Culturele reizen naar Italië!

  • Reizen naar Italië
    • Autoroutes naar Italië
    • Auto huren in Italië
    • Zona Traffico Limitato, ZTL
    • Accommodaties
  • Regio’s
    • Noord-Italië
      • Emilia-Romagna
      • Friuli-Venezia Giulia
      • Liguria / Ligurië
      • Lombardia / Lombardije
      • Piemonte / Piëmont
      • Trentino-Alto Adige / Trentino-Südtirol / Trentino-Zuid-Tirol
      • Valle d’Aosta / Aostadal
      • Veneto
    • Midden-Italië
      • Lazio
      • Marche / Marken
      • Toscana / Toscane
      • Umbria / Umbrië
    • Zuid-Italië
      • Abruzzo / Abruzzen
      • Basilicata
      • Calabria / Calabrië
      • Campania / Campanië
      • Molise
      • Puglia / Apulië
      • Sardegna / Sardinië
      • Sicilia / Sicilië
  • Steden
    • Noord-Italië
      • Bergamo
      • Bologna
      • Bolzano / Bozen
      • Genova / Genua
      • Mantova / Mantua
      • Milano / Milaan
      • Padova / Padua
      • Torino / Turijn
      • Venezia / Venetië
      • Verona
    • Midden-Italië
      • Assisi
      • Firenze / Florence
      • Lucca
      • Perugia
      • Pisa
      • Roma / Rome
      • Siena
      • Volterra
    • Zuid-Italië
      • Bari
      • Cagliari
      • Catania
      • Lecce
      • Matera
      • Napoli / Napels
      • Palermo
      • Taormina
  • Reisroutes
  • Boeken
  • Kunst & Cultuur
    • Architectuur
    • Geschiedenis
    • Italiaanse kunst
    • Tentoonstellingen
  • Italiaanse keuken
    • Italiaanse kookboeken
    • Italiaanse producten
    • Italiaanse recepten
    • Restaurants
Fra Bartolommeo, De menswording van Christus, Tronende Maria omringd door zes heiligen , 1515. Parijs, Musée du Louvre, Département des Peintures. en Fra Bartolommeo, Compositiestudie voor De Menswording van Christus , 1515. Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen (Collectie Koenigs).

Fra Bartolommeo in Museum Boijmans Van Beuningen

17 oktober 2016 door Aniek Rooderkerken

Fra Bartolommeo in Museum Boijmans Van Beuningen

In 1722 ontdekt de Florentijnse verzamelaar Niccolò Gabburri (1676-1742) in Giorgio Vasari’s uitvoerige biografie van Fra Bartolommeo dat de tekeningen die werden gemaakt door deze kunstenaar, 175 jaar eerder in het klooster van Santa Caterina da Siena in Florence terecht waren gekomen. In het klooster, dat toevallig genoeg slechts een paar straten van zijn huis lag, blijken de nonnen de tekeningen te gebruiken om er munten in te wikkelen. Gelukkig ziet Gabburri de waarde van de tekeningen wel in. Nu, eeuwen later, zien wij het hele creatieve proces van Fra Bartolommeo in Museum Boijmans Van Beuningen.

Fra Bartolommeo in Rotterdam

Fra Bartolommeo zou sterven in 1517 op de leeftijd van 44 jaar. Zijn tekeningen werden doorgegeven door de andere kunstenaars in het klooster en belandden in de handen van Suor Plautilla Nelli, de priorin van het klooster van Santa Caterina da Siena.  Twee eeuwen na het overlijden van Fra Bartolommeo kwam Gabburri de tekeningen op het spoor en kocht ze van het nonnenklooster. Hij liet de vijfhonderd tekeningen op vierhonderd papierbladen monteren in twee grote pronkalbums.

Nadat Gabburri overleed, verkochten zijn erfgenamen zijn collectie. De albums werden in 1840 gekocht door koning Willem II van Nederland, wiens eigen erfgenamen ze op hun beurt weer verkocht aan de Duitse kunstverzamelaar Franz Koenigs. Koenigs liet de tekeningen in permanente bruikleen aan het Boijmans in 1935. Vijf jaar later kocht de Nederlandse industrieel Daniel George van Beuningen de gehele collectie Koenigs en schonk het aan het museum in Rotterdam.

Fra Bartolommeo in Museum Boijmans Van Beuningen
Fra Bartolommeo in Museum Boijmans Van Beuningen

Dankzij dit album is van geen andere kunstenaar uit de zestiende eeuw het werkproces zo goed te reconstrueren als van Fra Bartolommeo. Van zijn fresco Het laatste oordeel zijn maar liefst zestig voorbereidende tekeningen bekend. Museum Boijmans Van Beuningen bezit hiermee de grootste collectie tekeningen van Fra Bartolommeo (1473-1517) in de wereld. Nu de tekeningen uit de albums zijn gehaald, krijgt het museum de mogelijkheid alle tekeningen te tonen. Vanaf 15 oktober zijn ze te zien in de tentoonstelling ‘Fra Bartolommeo’.

Monnikenwerk

Het bleek letterlijk een monnikenwerk om de schilderijen in het Boijmans te krijgen. Een selectie van 125 bladen wordt getoond in de tentoonstelling, aangevuld met twintig tekeningen uit buitenlandse musea en religieuze schilderijen uit musea, kathedralen en een particuliere collectie in Italië, Frankrijk en de Verenigde Staten. Bijzonder zijn een klein tweeluik voor privédevotie uit de Uffizi in Florence en een monumentaal altaarstuk van meer dan vier meter hoog uit Lucca. De fragiele schilderijen werden tot nu toe zelden tot nooit uitgeleend aan andere musea. Veel van de werken komen voor het eerst naar Nederland, sommige kunstwerken hebben Italië nog nooit verlaten.

Zoals je in de vorige blog kon lezen behoorde Fra Bartolommeo in zijn tijd tot ‘de grote vier’ van Florence, samen met Michelangelo Buonarotti, Leonardo da Vinci en Rafaël Sanzio. Met Rafaël was hij bevriend en Michelangelo en Leonardo bewonderde hij zeer. De tekeningen en de schilderijen tonen het creatieve proces, het ontstaan van de schilderijen van de meesterschilder uit de Renaissance.

“Het idee is dat de bezoeker getuige is van het gehele creatieve proces van Fra Bartolommeo, van de eerste tekening tot het voltooide schilderij”, zegt Albert Elen, conservator van het museum en curator van de tentoonstelling. Maar waarom is hij nooit zo bekend geworden als zijn tijdgenoten? “Waarschijnlijk omdat zijn oeuvre zich beperkt tot religieuze taferelen en heiligen” vertelt Albert Elen. “Hij was een monnik, waardoor zijn levensverhaal minder aantrekkelijk is dan dat van de andere drie. En hij bleef achter in Florence, terwijl in 1508 Rafaël naar het Vaticaan Rome ging om zeer innovatieve fresco’s te schilderen, en Michelangelo ook naar het Vaticaan werd geroepen voor het schilderen van de Sixtijnse kapel. ”

Fra Bartolommeo, de tentoonstelling

En dan is er nu eindelijk de tentoonstelling. Het Boijmans toont de tekeningen uit eigen collectie, samen met schilderijen en tekeningen uit onder andere de Uffizi, de Galleria dell’Accademia, het Louvre, Metropolitan Museum of Art en Art Institute of Chicago. Hieronder is natuurlijk ook het beroemde portret van Girolamo Savonarola, de prediker wiens ideologie de kunstenaar weg van het seculiere leven had gelokt en in het klooster.

Hoogtepunt van de tentoonstelling is de “Madonna della Misericordia,” een altaarstuk ontworpen voor een kapel in de kloosterkerk van San Romano in Lucca. Op het werk staat de Maagd Maria centraal, met haar armen uitgespreid en haar blauwe mantel omhooggehouden door engelen. Onder haar staat een menigte van zo’n 40 mensen van alle leeftijden. De inwoners van Lucca, die ze beschermt.

In de afgelopen jaren werden twee monumentale altaarstukken van Fra Bartolommeo in het museum van Lucca gerestaureerd, nadat ze al eerder waren overgebracht van paneel op doek. Hierdoor kunnen ze voor het eerst in eeuwen reizen en voor slechts drie maanden Italië verlaten.

Fra Bartolommeo, Padre Eterno God de Vader met de heiligen Maria Magdalena en Catharina van Siena , 1509. Lucca, Museo Nazionale di Villa Guinigi. en Fra Bartolommeo, Studie voor een vliegend engeltje , 1509. Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen (Collectie Koenigs).
Fra Bartolommeo, Padre Eterno God de Vader met de heiligen Maria Magdalena en Catharina van Siena , 1509. Lucca, Museo Nazionale di Villa Guinigi. en Fra Bartolommeo, Studie voor een vliegend engeltje , 1509. Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen (Collectie Koenigs).

Samen met de schilderijen presenteert het Boijmans studietekeningen, voorbereidende tekeningen. “Voor elk figuur in de schilderijen maakte Fra Bartolommeo ten minste één en soms meerdere voorstudies,” licht de conservator toe. “Hij zocht naar de juiste positie van het hoofd, de armen, de lijn, en stopte niet tot hij helemaal tevreden was.”

Nog niet eerder was voor het Nederlandse publiek het proces van voortekening tot geschilderd meesterwerk zo uitgebreid te zien. “In de tekeningen toont zich bij uitstek het creatieve talent van Fra Bartolommeo; je ziet hem zoeken naar de ideale compositie voor het schilderij en de juiste vorm en houding van elke afzonderlijke figuur daarin. Elk detail bereidde hij zorgvuldig voor, niets aan het toeval overlatend.”

Het prentenkabinet van Museum Boijmans Van Beuningen

“Met de grafische kunst, de schilderkunst en tekenkunst, begínt alle kunst. Een schilderij is meestal is het resultaat van een grondig voorbereidingsproces. En dat is wat we met Fra Bartolommeo in optima forma kunnen laten zien. De tekeningen en prenten horen in het hart van het museum.”

Albert Elen vertelt ons in het prentenkabinet van Museum Boijmans Van Beuningen over het belang van tekeningen. Het prentenkabinet van het Rotterdamse museum bezit ongeveer 15.000 tekeningen en 65.000 prenten. De contexttentoonstelling waar we nu staan, plaatst  de kunst van Fra Bartolommeo in zijn context. Tekeningen van tijdgenoten, maar ook tekeningen die Fra Bartolommeo zelf gezien heeft, wellicht geïnspireerd hebben.

Het zijn niet de minste werken. “We hebben hier zo’n geweldige collectie met zo’n grote namen. Fra Angelico. Een kleine Johannes de Doper van Rafaël. Of zoals deze tekening van Dürer, die voor iedere Dürer-tentoonstelling wordt aangevraagd. De armen van Michelangelo, die een studie zijn voor het fresco De Dronkenschap van Noach, in de Sixtijnse Kapel.”

Het moge duidelijk zijn. Bezoek in Rotterdam het Museum Boijmans Van Beuningen de Fra Bartolommeo tentoonstelling én de contexttentoonstelling in het prentenkabinet! Fra Bartolommeo: meester van de Italiaanse hoogrenaissance. 15 oktober 2016 – 15 januari 2017

Fra Bartolommeo, Studie voor een zittende moeder met kind in het schilderij Madonna della Misericordia , circa 1515. Tekening met zwart en rood krijt, wit verhoogd, op wit geprepareerd papier, 29,2 x 21,8 cm. Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen (Collectie Koenigs).
Fra Bartolommeo, Studie voor een zittende moeder met kind in het schilderij Madonna della Misericordia , circa 1515. Tekening met zwart en rood krijt, wit verhoogd, op wit geprepareerd papier, 29,2 x 21,8 cm. Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen (Collectie Koenigs).
Fra Bartolommeo, De menswording van Christus, Tronende Maria omringd door zes heiligen , 1515. Parijs, Musée du Louvre, Département des Peintures. en Fra Bartolommeo, Compositiestudie voor De Menswording van Christus , 1515. Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen (Collectie Koenigs).
Fra Bartolommeo, De menswording van Christus, Tronende Maria omringd door zes heiligen , 1515. Parijs, Musée du Louvre, Département des Peintures. en Fra Bartolommeo, Compositiestudie voor De Menswording van Christus , 1515. Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen (Collectie Koenigs).

Categorie: Firenze / Florence, Kunst & Cultuur, Midden-Italië, Toscana / Toscane

Dit vind je misschien ook leuk

Val Sarentino in Zuid-Tirol, een van de mooiste wandelgebieden in ItaliëDe mooiste wandelgebieden in Italië: voor beginners tot fanatieke hikers
Portret van Eleonora di Toledo en haar zoon Giovanni door Agnolo Bronzino, 1545, Galleria degli Uffizi, FlorenceBronzino’s portret van Eleonora di Toledo in de Uffizi
Castello di SammezzanoEen Moors paleis in Toscane: Castello di Sammezzano

Lees Interacties

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Next Post >

Fra Bartolommeo: meester van de Italiaanse hoogrenaissance

Primaire Sidebar

Ciao

Ciao! Mijn naam is Aniek en ik ben gek op Italië. Ik studeerde Renaissance Studies, ging hiervoor naar Florence, Rome en Perugia. Op reis bezocht ik nog veel meer Italiaanse bestemmingen. Op Italië Uitgelicht deel ik Italiaanse bestemmingen en reisverhalen, en schrijf ik over van alles rondom cultuur, tradities, kunst, boeken en culinair.

Lees meer

Op social media

Zoeken

Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van de mooiste verhalen en ontvang één keer per maand de beste reistips voor Italië!

Disclaimer & Privacyverklaring

Lees ook De Smaak van Italië

De nieuwe editie van De Smaak van Italië wil jij ook lezen! Bestel de nieuwe editie! Met artikelen over droomverblijven, Prato (het kleine zusje van Florence), zuidoost Sardinië, Rome by night en de lekkerste recepten van de beroemde chef-kok Theo Randall.

Meer reisinspiratie

Volg me op Instagram via @ItalieUitgelicht

Andrea Bajani vertelt in Het boek van de huizen he Andrea Bajani vertelt in Het boek van de huizen het levensverhaal van een man, Ik, aan de hand van de huizen waar hij gewoond heeft. Een statig pand, een lawaaiig appartement, een souterrain, en andere plekken waar Ik gewoond heeft en die voor huis kunnen doorgaan.
#boekentip
Dit zijn toch wel de leukere pakketjes die je ontv Dit zijn toch wel de leukere pakketjes die je ontvangt 😍 Een heerlijke fles olijfolie van @al_fianco. En ook een mooie, zware fles om aan een Italië-liefhebber cadeau te doen. 
Deze olijfolie komt uit Molise. Hier genieten de olijfbomen van de mediterraanse zon en een lichte zeebries. Als dank schenken ze (h)eerlijke olijven waar Al Fianco dan weer deze olijfolie van maakt. Deze fles is het resultaat van de oogst van oktober ‘22. 🫒
Wat een weer buiten ☔️🌧️ Ik sluit me even Wat een weer buiten ☔️🌧️ Ik sluit me even een dag op in huis met de nieuwe @desmaakvanitalie . Met lekker leesvoer over Sardinië en Napels, om eens wat te noemen.
Oudejaarsavond of iets te vieren? Dat vraagt om pr Oudejaarsavond of iets te vieren? Dat vraagt om prosecco. 🥂Want bubbels geven net even een extra feestelijk tintje aan je avond. Met deze prosecco uit de Veneto maak je pas écht indruk.
En voor een tientje is het ook nog eens een koopje ☺️ Waar je ‘m koopt lees je in de blog.
Link in bio!
Terra di Sicilia van Mario Giordano is een interes Terra di Sicilia van Mario Giordano is een interessant en gelaagd familieverhaal, ingebed in de hedendaagse geschiedenis, met een ongewone en intrigerende hoofdpersoon. Tegelijkertijd is het een portret van Duitsland en Sicilië gedurende 70 jaar.
Link in bio!
De tentoonstelling ‘Sterven in schoonheid - de w De tentoonstelling ‘Sterven in schoonheid - de wereld van Pompeï en Herculaneum’ in het @drentsmuseumassen !

Footer

Disclaimer

Blogs op deze website kunnen een samenwerking zijn of affiliate links bevatten. Dit betekent dat als je via één van deze links een aankoop doet, Italië Uitgelicht een kleine commissie ontvangt zónder extra kosten voor jou. Je leest meer hierover in de disclaimer.

Volg mij op social media

Over deze website

Italië Uitgelicht is onderdeel van Aniek Rooderkerken Adventure Media, ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder het KvK-nummer 71391177.

Meer reisinspiratie?

Op Avontuur op reis.com lees je over outdoor reizen, avontuur, natuur, fietsen en hiking.

Ga je op reis naar Puglia? Bekijk dan de website Reizen naar Puglia.

Copyright Italië Uitgelicht © 2023