Isola d’Elba: in de voetsporen van Napoleon op Elba

Reis je af naar Toscane dan loont het de moeite om een dag – of meer – naar Elba te trekken. Niet alleen voor de stranden en de heerlijke wijnen, maar ook om de historie. Op het eiland Elba staan maar liefst twee huizen van Napoleon. Villa’s zelfs. Ze zijn de grootste historische bezienswaardigheid van het eiland. Ik ga op zoek naar de sporen die Napoleon op Elba heeft achtergelaten.

Napoleon op Elba

Ik sta op de kade van de havenplaats Piombino en sta op het punt om op de veerboot te stappen die mij naar het eiland Elba brengt. Het is een overtocht van een klein uurtje en kort hierna loop ik door de straten van Portoferraio, de hoofdstad van het Eiland. Elba is een bijzonder stukje Toscane. Je vindt er meer dan zeventig stranden, prachtige wijnen. De kustlijn vraagt erom een badhanddoek neer te leggen en een duik te nemen in de blauwe zee. De toeristen – overwegend Italianen – zonnen, zorgen dat ze zien en gezien worden, en vertoeven in de restaurants. Het binnenland loont zich voor een wandeling of een fietstocht. Het is kortom een klein maar fijn Italiaans eiland.

Ook Napoleon Bonaparte zette zo’n tweehonderd jaar geleden voet aan wal op Elba. Hij zal minder van het mooie eiland genoten hebben. Na diens mislukte veldtocht naar Rusland werd Napoleon in 1814 tot aftreden gedwongen en verbannen naar het eiland Elba. Het eiland behoorde destijds tot het Oostenrijkse Rijk. Napoleon leefde er in een gouden kooi, zou je kunnen zeggen. Het was geen gevangenschap, maar eerder een ballingschap. De Oostenrijkse keizer benoemde Napoleon tot soeverein vorst van het eiland en hij mocht een leger van 600 man onder zijn bewind hebben.

Napoleon verbleef hier van 4 mei 1814 tot 26 februari 1815 en hoewel hij het als vernedering beschouwde om op naar het eiland verbannen te zijn, heeft hij toch zijn best gedaan zijn sporen op het eiland achter te laten. Het kleine havenstadje Portoferraio veranderde in een bloeiende stad, de ijzermijnen (uit de Etruskische tijd) werden gemoderniseerd, de productie en export van wijn werd verhoogd, twee forten werden gebouwd én twee paleizen.

Maar toch…. het dwergstaatje was niet voldoende voor Napoleon. Na 10 maanden ontsnapte hij van het eiland, keerde terug naar Frankrijk en greep opnieuw de macht. Na een roemloze nederlaag bij de Slag bij Waterloo bracht hij zijn laatste jaren in Britse gevangenschap door op het eiland Sint-Helena.

Napoleon’s Villa San Martino op Elba, Italië

Overal op het eiland vind je dan ook herinneringen aan de Franse keizer. In de namen van restaurants, in kleine miniatuur-Napoleons in de toeristenwinkels en in de twee paleizen waar Napoleon verbleef tijdens zijn verblijf op Elba: allereerst heb je de Villa dei Mulini di Napoleone in het centrum van Portoferraio. De villa is niet al te groot, maar interessant voor een bezoek. Hier bekijk je de ontvangstvertrekken van Napoleon, zijn slaapkamer met zijn veldbed en een prachtige tuin met uitzicht op zee.

Ik ben benieuwd naar Napoleons verhalen dus ik trek verder landinwaarts – je komt er met een korte busrit- om in San Martino de zomerresidentie van Napoleon te bezoeken, Villa di San Martino. Vanaf hier heb je een prachtig weids uitzocht over de staden bezoek je een museum. Het verhaal gaat trouwens dat Napoleon dit optrekje wist te kopen met een diamanten halsketting van zijn zus.

Elba verkennen

Toe aan wat ontspanning na het museumbezoek ga ik op zoek naar een strand. Dat vind je al snel in de buurt van Marino di Campo, de grootste badplaats van het eiland. Aan de halvemaanachtige baai vind je stranden en volop restaurants met uitzocht op zee. Op woensdag ga je in de straten achter de boulevard op zoek naar de kraampjes van de wekelijkse markt. Heb je de tijd, maak dan ook een boottocht langs de baaien en strandjes van het eiland. Fetovaia is ideaal om te snorkelen, Procchio en Cavoli zijn grote zandstranden en bij Sant’Andrea vind je een zandstrand met granieten rotsen. Keuze te over!

Elba is een eiland in de Middellandse Zee met een oppervlakte van zo’n 223 km. Het behoort tot de provincie Livorno. Het eiland heeft steile en rotsachtige kusten, met veel baaien en kapen, helderblauwe zee. Leuk om te bezoeken is Porto Ferraio, aan de noordkant van het eiland. Hier liggen twee forten van de Medici en het huis van Napoleon dat nu een museum is. Maar ook de schilderachtige badplaats Marciana Marina en Marciana zelf met haar overblijfselen van een Romeinse nederzetting. Het eiland maakt deel uit van het Nationale Natuurpark ‘Parco Nazionale dell’Arcipelago Toscano’. Om op Elba te komen neem je de boot vanaf Piombino.