De smalle straten van Perugia, het pelgrimsoord Assisi, de zacht glooiende heuvels met beukenbossen en wijnranken… Ja, wij weten wel waarom Umbrië het groene hart van Italië wordt genoemd. Maar Umbrië is veel meer, zo vertelt Dorette Zwaans ons in haar boek Umbrië in geuren en kleuren. Dromerige landschappen, sporen van de Etrusken en de Romeinen, de smakelijkste dorpsfeesten. Het is zelfs een van de meest veelzijdige regio’s van Italië, volgens Dorette, voor cultuurliefhebbers, fietsfanaten en kunstminnaars. We gaan samen met haar op reis door Umbrië!
Dorette Zwaans
Dorette studeerde Italiaanse taal- en letterkunde en Vertaalwetenschap in Utrecht. Daarna studeerde, woonde en werkte ze in Italië. Net als ik studeerde ze aan de Università per Stranieri in Perugia. Nu vertaalt ze Italiaanse (kinder)boeken.
De afgelopen tijd verzamelde ze de mooiste tips over Umbrië. Vooral de plekken die haar hart veroverd hebben en maken dat zij zich thuisvoelt in Umbrië. “Umbria is één kleurenpracht en hoort tot de meest veelzijdige regio’s van Italië. Het is een geweldige plek, omdat er voor iedereen iets te beleven valt. De regio is rijk aan historie: ze wordt al bewoond sinds de prehistorie! Umbriërs, Etrusken, Romeinen, Longobarden… Ze hebben allemaal hun sporen nagelaten.” zo schrijft ze.
“Daarnaast bieden de groene heuvels en berghellingen tal van mogelijkheden voor buitensporten en wandeltochten. En als je van lekker eten houdt, kom je in Umbria niets tekort. Wil je fietsen, cultuur beleven, lekker eten, luieren of juist sportief bezig zijn? Een kookworkshop volgen, een antiekmarkt bezoeken of dansen op een muziekfestival? Het kan allemaal in Umbria. “
Kunst en Cultuur in Umbrië
Het boek start met een geschiedenisles over de regio. Umbrië wordt al bewoond sinds de oude steentijd. Twee eeuwen voor Christus woonden de Umbriërs en de Etrusken hier. Van de Umbriërs is weinig bekend, maar overal in Umbrië vind je plaatsen die aan de Etrusken herinneren. De Etruskische grafheuvels bij Orvieto, bijvoorbeeld, of het Archeologisch Museum in Perugia.
Na de Etrusken maakten de Romeinen op hun beurt weer plaats voor de Longobarden die het hertogdom Spoleto stichtten. Overal in Umbrië werden autonome comuni, stadstaten, gesticht, die onderling de strijd uitvochten. Dorette schrijft hierover “Stille getuigen van alle ruzies zijn de pauselijke burchten, de vestingstadjes, de forten en de kastelen van de belangrijke families op heuveltoppen of verscholen in het groen.” De regio is dan ook bezaaid met kleine dorpjes en steden waar de tijd sinds de middeleeuwen en de renaissance stil lijkt hebben gestaan.
Umbrisch textiel
Dorette tipt natuurlijk Perugia, de stad waar we beiden studeerden. In de kleine, smalle straatjes waan je je hier in de Middeleeuwen. Maar ook de Etrusken en de Renaissance hebben hier hun sporen nagelaten. Het hoofdstuk over Perugia leest als een stadswandeling, langs la cattedrala, de Fontana Maggiore en het Museo Archeologico. Voor mij is het een feest van herkenning, maar Dorette tipt ook musea die ik nog niet kende. Het Laboratorio di tessitura a mano, bijvoorbeeld, het museum van het Umbrische textiel.
“In een voormalige kerk zet de pittige Marta Cucchia de traditie voort van overgrootoma Giuditta Brozzetti. Op houten weefgetouwen uit de negentiende en twintigste eeuw weeft zij met de hand de prachtigste stoffen, in motieven die al eeuwen van moeder op dochter worden doorgegeven.”
Wandelen en fietsen
Umbrië is echter meer dan enkel Perugia. Dorette beschrijft wandelroutes in de voetsporen van Franciscus van Assisi, zoals de Via Francigena die deels door Umbrië lopen. Onderweg tipt ze stadjes als het pittoreske Assisi, het kloostercomplex en de kerk van San Damiano en vertelt ze hoe je Umbrië kan beleven: via oogstrelende stadjes en dromerige landschappen. “Als de zon zijn magische en rustgevende licht over Umbria laat schijnen, ontstaat er een sprookjesachtig beeld van stadjes, torens, steegjes, boomgaarden, velden en bossen.” Dorette beschrijft hoe oude ambachten levend worden gehouden, waar je de mooiste Renaissance architectuur vindt en waar je heerlijk kan fietsen.
Als wielrenner ben ik daar natuurlijk ook nieuwsgierig naar. Fietsend door de Apennijnen word je verrast door kasteeldorpjes. Dorette beschrijft in haar boek verschillende fietstochten, van dagtochten op je stadsfiets tot uitdagende routes voor racefietsers en mountainbikers. Mijn favorieten zijn de “wijnroute bij Castiglione del Lago” (ongeveer 34 kilometer) en “op de pedalen in de Valnerina” (circa 117 kilometer). De laatste route voert je over bergpassen in het ruigere deel van de Apennijnen en door de Valnerina, de vallei van de rivier de Nera. Naast de route krijg je tips voor de omgeving: de dorpjes die je tegenkomt en de beste plekken om even uit te rusten.
Sporen van vergane glorie
De meeste steden en borghi in Umbrië hebben een middeleeuws karakter, maar let op: deze zijn gebouwd op Etruskische, Umbrische of Romeinse fundamenten. Je struikelt dan ook bijna over archeologische sites, oude aquaducten en de begraafplaatsen van de Etrusken. De belangrijkste archeologische centra zijn Perugia en Orvieto, maar er valt ook genoeg te zien op de kleinere archeologische sites. Wist je dat je bijvoorbeeld Romeinse theaters vindt in Gubbio, Spello, Spoleto, Terni, Todi, Assisi, Carsulae en Oriculum? Dorette vertelt je er alles over!
Een inspirerende reisgids
In Umbrië in geuren en kleuren lees je verder nog meer over de leukste dorpsfeesten, de prachtige natuur van Umbrië en de meest smakelijke streekproducten. Het boek is een aanrader. Het geeft je een totaalbeeld van Umbrië, maar zoomt ook in op minder bekende steden en wetenswaardigheden. Ook al heb ik een maand lang Umbrië ontdekt vanuit Perugia, en reisde ik vanuit Rome en Florence bijvoorbeeld naar het Lago Trasimeno, ik heb in het boek zoveel nieuwe stadjes, musea en natuurgebieden ontdekt die ik nog wil bezoeken.
Umbrië lijkt mij een geweldige regio om in het najaar te bezoeken, wanneer de wijnranken doorbuigen onder het gewicht van de druiven en de heuvels in alle schakeringen rood en oranje zijn gehuld. Misschien heeft dit boek mij wel geïnspireerd tot een reis naar Umbrië, ergens de komende maanden…. Umbrië in geuren en kleuren is een inspirerend boek over een kleurrijke regio vol met geschiedenis. De gids levert je een hoop voorpret op wanneer je deze voor je reis naar Umbrië doorleest. En had je nog geen reis naar Umbrië in de planning staan, dan heb je dat na het lezen van dit boek wel!
Umbrië in geuren en kleuren
Umbrië in geuren en kleuren | Dorette Zwaans | Uitgeverij Edicola |ISBN 9789491172922 | Umbrië in geuren en kleuren is hier te bestellen
Dit artikel bevat affiliate links. Weet dat als je een product koopt via een van de links in dit artikel, Italië Uitgelicht een kleine commissie ontvangt zónder extra kosten voor jou.
Geef een antwoord