In Umbrië en iets ten westen van de stad Perugia ligt het Lago Trasimeno, tussen de plaatsen Tuoro sul Trasimeno, Passignano sul Trasimeno, Magione en Castiglione del Lago. Het is een ideale uitvalsbasis om Umbrië te ontdekken; je bent op korte reisafstand van Perugia, Assisi, Foligno, Gubbio en Spoleto, en wanneer je bijvoorbeeld in Castiglione del Lago verblijft kan je op de dagen waarop je geen stedentrip plant, heerlijk zwemmen in het meer. Je kan de omgeving per trein verkennen, Castiglione del Lago heeft een klein station, maar comfortabeler en relaxter – geen gedoe met stoptreinen en vertraging – is een vlucht naar Italië te boeken en per huurauto de omgeving te verkennen. Ik geef je een aantal mooie tips want er zijn talloze steden te ontdekken!
Lago Trasimeno en het Castiglione del Lago
In het centro storico, het historische stadscentrum, van Castiglione del Lago waan je jezelf even in de Middeleeuwen. In het meest pittoreske dorpje aan het meer lijkt het getal drie wel erg belangrijk; in de stadsmuren zijn er namelijk drie stadspoorten, en het kleine stadje herbergt drie piazze en drie kerken. En één Middeleeuwse burcht die er in de dertiende eeuw werd gebouwd. Het “Castello del Leone” dankt zijn naam aan de vijfhoekige vorm waarin het werd gebouwd, die lijkt op het sterrenbeeld van de leeuw. Er zijn in het dorpje vele monumenten te bezoeken, zoals de Chiesa della Maddalena, maar het belangrijkste is waarschijnlijk het Palazzo della Corgna. Het werd gebouwd door Ascanio della Corgna, naar een ontwerp in Renaissance stijl van de hand van de architect Vignola. Tegenwoordig doet het dienst als museum. Op de begane grond zijn fresco’s geschilderd door Giovanni Antonio Pandolfi en de Florentijn Salvio Savini. In de “Zaal van de heldendaden van de heer Ascanio della Corgna” schilderde de kunstenaar Niccolò Circignani, bekend als “Il Pomarancio” in 1574 zijn meesterwerken. Aan het begin van de zeventiende eeuw werden het kasteel en het palazzo door een lange, overdekte gang met elkaar verbonden, en de wandeling is de moeite zeker waard. Vanaf de muren en de donjon heb je een van de mooiste uitzichten over het Meer van Trasimeno!
Perugia
Over Perugia schreef ik al vaker; de hoofdstad van de regio Umbrië ligt op een korte autorit van Castiglione del Lago. Gebouwd tegen een flank van een heuvel is Perugia een prachtig Middeleeuws heuvelstadje. Je struint er door de smalle straten, onder bogen doog en klimt trappen omhoog. De geschiedenis van Perugia gaat terug tot de Etruskische periode, toen Perugia één van de belangrijkste steden was. Hierover leer je meer in het Archeologisch museum, terwijl je in de Galleria Nazionale dell’Umbria werken bewondert van Pietro Vannucci, ofwel Perugino. Misschien doet de naam niet direct een belletje rinkelen, maar Perugino was de leermeester van de grote Renaissancekunstenaar Rafael. Je vindt in Perugia talloze bezienswaardigheden op loopafstand; zoals de Fontana Maggiore, de Rocca Paolina en de stadspoort Porta Marzia.
Perugia zal bij velen bekend zijn om de chocoladefabrikant Perugina, die de heerlijke Baci (kusjes) produceert. Jaarlijks vindt er in oktober een groots chocoladefestival plaats, maar ook het Umbria Jazz Festival (juli) is een bezoek waard.
Assisi
Midden in Umbrië en hoog op een heuvel gelegen is de aanblik van Assisi prachtig. Zeker wanneer de schemering een roze gloed over de stad werpt. De historische stad kenmerkt zich – net als Perugia – door smalle straatjes, talrijke monumenten en bovenal zijn middeleeuwse karakter. Jaarlijks bezoeken ontelbare toeristen Assisi omdat het de stad is van de heilige Franciscus, die begraven ligt onder de indrukwekkende Sint-Francisbasiliek. De fresco’s in de basiliek zijn wereldberoemd!
Foligno
Een andere leuke stad om te bezoeken, wanneer je een fly-drive naar Italië maakt is Foligno. De oude stad Foligno werd rond de 8e eeuw voor Christus gesticht door de Umbriërs en eeuwen later door de Romeinen veroverd, die het stadje de naam Fulginiae gaven. In de klassieke Romeinse tijd bloeide de stad op en verwierf belang als de zetel van een prefectuur en tenslotte als een Statio principalis van het verkeer aan de oude Via Flaminia. Geplunderd door de Saracenen in 881 en geruïneerd door Magyaren in 915 en 924 verlieten de meeste inwoners de stad uiteindelijk. Vanaf de 12e tot de 15e eeuw bloeide de stad weer op en ook tegenwoordig nog is het hart van de stad het Piazza di Repubblica waaraan de romaanse kathedraal en het 13e eeuwse Palazzo Comunale staan. Grenzend aan het Palazzo Comunale is het Palazzo Orfini, waar in 1472 voor de eerste maal Dante’s Divina Commedia werd geprint, het eerste boek gedrukt in de Italiaanse taal.
In juni en september vindt het Giostra della Quintana plaats, een historisch steekspel dat sinds 1448 ononderbroken is gehouden! Tien ridders, ieder uit een andere wijk van de stad, moeten tijdens het toernooi in dravende galop drie ringen aan hun lans rijgen. Het spectakel wordt omgeven door talloze feestelijkheden en de dag voorafgaand aan de “Quintana” trekt een parade met 800 historische figuranten door de stad.
Orvieto
In het zuiden van de regio Umbrië ligt Orvieto, een stad die is gebouwd op een plateau van vulkanische tufsteen en die al in de Etruskische tijd bewoond was. Eeuwenlang zijn de vele monumentale gebouwen in de stad opgebouwd met tufsteen dat werd gedolven in het plateau onder de stad. De vele onderaardse gangen en gewelven die daardoor ontstonden zijn nu toeristische bezienswaardigheden. Maar misschien wel het meest indrukwekkende gebouw in Orvieto is de kathedraal – de Duomo di Orvieto– die tussen het eind van de dertiende en de vijftiende eeuw in romaanse stijl gebouwd werd. Het interieur van de Duomo bevat omvangrijke fresco’s van Luca Signorelli, waaronder een dubbelportret van hemzelf met zijn collega Fra Angelico. Vanaf de 42 meter hoge romaanse Torre del Moro heb je een prachtig uitzicht over de omgeving van de stad. In de verte zie je zelfs de ingeslapen vulkaan Monte Amiata.
Gubbio
Op de flanken van Monte Ingino, een kleine berg van de Apennijnen, ligt Gubbio. In de stad kijk je je ogen uit; van het Romeinse theater en mausoleum, de Duomo, het Palazzo Ducale en het Palazzo en Torre Gabrielli, tot de smalle straatjes en gotische architectuur. Veel huizen in het centrum van Gubbio dateren uit de 14e en 15e eeuw en waren oorspronkelijk de woning van rijke kooplieden. Opvallend is dat deze huizen, een paar centimeter van de hoofdingang, een tweede deur hebben. Deze wordt de porta dei morti (deur van de dood) genoemd omdat men ten onrechte dacht dat via deze deur de lichamen van personen die in het huis waren gestorven werden weggehaald. Dit is een sterk verhaal, maar wel zeker is dat in de Renaissance Gubbio een van de belangrijkste producten van Italiaans aardewerk (majolica) was.
Spoleto
Spoleto was een belangrijke stad in de Romeinse periode en in de zevende eeuw was het de hoofdplaats van de Longobarden. In de stad bevindt zich een relatief zeldzaam voorbeeld van de Longobardische architectuur; de 8e-eeuwse Kerk van San Salvatore. Maar er is meer te bewonderen; een gerenoveerd Romeins theater en sporen van een oud Romeins amfitheater. De Duomo of de Santa Maria Dell’Assunta, de kathedraal van de stad, heeft een typisch romaanse gevel. Wellicht het beroemdste monument is het 14de-eeuwse aquaduct, waarover water vanaf de bergen naar de stad gebracht werd.
