De mooiste portretten van de Renaissance; Bia de’ Medici

Voor bezoekers van de Uffizi is het een aandoenlijk schilderij, het portret van Bia de’ Medici. Het lieve meisje Bia is een van de twee buitenechtelijke dochters van Cosimo I de ‘Medici, Groothertog van Toscane. De moeder van Bia was waarschijnlijk een dorpsmeisje van Trebbio, waar de Medici een villa hadden gebouwd. Ze noemde haar dochter Bia, afgekort van Bambina, klein kind.

Toen Cosimo trouwde met Eleonora di Toledo weigerde zij de aanwezigheid van Bia te tolereren, en de kleine Bia werd naar Cosimo’s moeder in de Villa di Castello gestuurd, ten noorden van Florence. Hier brachten alle kinderen van Cosimo, ook de onwettige, het grootste deel van hun tijd door, zonder veel contact met hun ouders, hoewel Cosimo dol zou zijn geweest op zijn kleine dochtertje. Bia groeide hier op samen met Giulia de’ Medici, de onwettige dochter van Alessandro de’ Medici. In februari 1542 leden beide meisjes aan een zware koorts waarvan Giulia herstelde, maar Bia niet. Bia werd steeds zwakker en overleed uiteindelijk op 1 maart 1542, toen ze nog maar vijf of zes jaar oud was. Ze werd begraven in de Medici familie crypte in de San Lorenzo.

Een portret van Bia de’ Medici

Agnolo Bronzino (1503-1572), Portret van Bia de’ Medici, olieverf op paneel, 1542, Galleria degli Uffizi Firenze

Toen zes maanden na Bia’s dood haar legitieme halfzus Isabella de ‘Medici werd geboren, was haar vader erg verheugd weer een dochter te hebben. Waar men Cosimo onder normale omstandigheden zou hebben getroost om het falen van zijn vrouw om hem een tweede zoon te schenken, feliciteerde men Cosimo met zijn dochter. Het was waarschijnlijk welbekend hoe bedroefd hij was over het verlies van Bia.

Na haar dood gaf Lorenzo aan Agnolo Bronzino de opdracht dit postume portret te vervaardigen. Het wordt een van de mooiste portretten genoemd die Bronzino uitvoerde voor de Medici familie. Om haar nek draagt het jonge meisje een medaillon met het profiel van Cosimo, om de band met haar vader te benadrukken. Haar blik toont het betoverde geluk van de kindertijd, onwetend wat haar tragische lot zal zijn.

Lees meer over de mooiste portretten van de Renaissance:
– Filippo Lippi
– Een tragisch portret: Lorenzo en Giovanna
– De dame met de hermelijn
– La Fornarina: een maîtresse afgebeeld als Madonna
– Bia de’ Medici