• Home
  • Over Italië Uitgelicht
  • Samenwerken met Italië Uitgelicht
  • Contact
  • Winacties
  • Blog
  • Nav Social Icons

  • Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Home
  • Reizen naar Italië
    • Autoroutes naar Italië
    • Auto huren in Italië
    • Zona Traffico Limitato, ZTL
    • Accommodaties
  • Regio’s
    • Noord-Italië
      • Emilia-Romagna
      • Friuli-Venezia Giulia
      • Liguria / Ligurië
      • Lombardia / Lombardije
      • Piemonte / Piëmont
      • Trentino-Alto Adige / Trentino-Südtirol / Trentino-Zuid-Tirol
      • Valle d’Aosta / Aostadal
      • Veneto
    • Midden-Italië
      • Lazio
      • Marche / Marken
      • Toscana / Toscane
      • Umbria / Umbrië
    • Zuid-Italië
      • Abruzzo / Abruzzen
      • Basilicata
      • Calabria / Calabrië
      • Campania / Campanië
      • Molise
      • Puglia / Apulië
      • Sardegna / Sardinië
      • Sicilia / Sicilië
  • Steden
    • Noord-Italië
      • Bergamo
      • Bologna
      • Bolzano / Bozen
      • Genova / Genua
      • Mantova / Mantua
      • Milano / Milaan
      • Padova / Padua
      • Torino / Turijn
      • Venezia / Venetië
      • Verona
    • Midden-Italië
      • Assisi
      • Firenze / Florence
      • Lucca
      • Perugia
      • Pisa
      • Roma / Rome
      • Siena
      • Volterra
    • Zuid-Italië
      • Bari
      • Cagliari
      • Catania
      • Lecce
      • Matera
      • Napoli / Napels
      • Palermo
      • Taormina
  • Reisroutes
  • Boekentips
  • Kunst & Cultuur
    • Architectuur
    • Geschiedenis
    • Italiaanse kunst
    • Tentoonstellingen
  • Italiaanse keuken
    • Italiaanse kookboeken
    • Italiaanse producten
    • Italiaanse recepten
    • Restaurants
  • Winacties
  • Contact
    • Over Italië Uitgelicht
    • Samenwerken met Italië Uitgelicht
  • Blog
  • Mobile Menu Widgets

    Zoeken

    Volg me op social media!

Italië Uitgelicht

Italië Uitgelicht

Culturele reizen naar Italië!

  • Reizen naar Italië
    • Autoroutes naar Italië
    • Auto huren in Italië
    • Zona Traffico Limitato, ZTL
    • Accommodaties
  • Regio’s
    • Noord-Italië
      • Emilia-Romagna
      • Friuli-Venezia Giulia
      • Liguria / Ligurië
      • Lombardia / Lombardije
      • Piemonte / Piëmont
      • Trentino-Alto Adige / Trentino-Südtirol / Trentino-Zuid-Tirol
      • Valle d’Aosta / Aostadal
      • Veneto
    • Midden-Italië
      • Lazio
      • Marche / Marken
      • Toscana / Toscane
      • Umbria / Umbrië
    • Zuid-Italië
      • Abruzzo / Abruzzen
      • Basilicata
      • Calabria / Calabrië
      • Campania / Campanië
      • Molise
      • Puglia / Apulië
      • Sardegna / Sardinië
      • Sicilia / Sicilië
  • Steden
    • Noord-Italië
      • Bergamo
      • Bologna
      • Bolzano / Bozen
      • Genova / Genua
      • Mantova / Mantua
      • Milano / Milaan
      • Padova / Padua
      • Torino / Turijn
      • Venezia / Venetië
      • Verona
    • Midden-Italië
      • Assisi
      • Firenze / Florence
      • Lucca
      • Perugia
      • Pisa
      • Roma / Rome
      • Siena
      • Volterra
    • Zuid-Italië
      • Bari
      • Cagliari
      • Catania
      • Lecce
      • Matera
      • Napoli / Napels
      • Palermo
      • Taormina
  • Reisroutes
  • Boeken
  • Kunst & Cultuur
    • Architectuur
    • Geschiedenis
    • Italiaanse kunst
    • Tentoonstellingen
  • Italiaanse keuken
    • Italiaanse kookboeken
    • Italiaanse producten
    • Italiaanse recepten
    • Restaurants
Centraal Museum Utrecht. Grappen en Grollen. Dirck van Baburen, De triktrakspelers, Ca. 1622

Italiaanse grappen en grollen in Utrecht

30 mei 2017 door Aniek Rooderkerken

Italiaanse grappen en grollen in Utrecht

In de eerste decennia van de zeventiende eeuw werden drie Utrechtse kunstenaars beroemd door de revolutionaire vernieuwingen die zij in de schilderkunst introduceerden na hun terugkomst uit Rome: Dirck van Baburen, Hendrick ter Brugghen en Gerard van Honthorst.

Utrechtse kunstenaars in de Eeuwige stad

In de Eeuwige Stad raakten zij bevangen door het werk van Caravaggio met levensgrote, realistische figuren en een dramatisch contrast tussen licht en donker. Bij terugkomst inspireerden zij op hun beurt andere kunstenaars, onder wie Abraham Bloemaert. Sommige van hun werken werden zeer populair onder prentmakers en het grote publiek. Met de tentoonstelling Grappen en grollen besteedt het Centraal Museum aandacht aan de invloed van de prentkunst en het succes van de Utrechtse Caravaggisten, een tot op heden onderbelicht onderwerp.

Grappen en grollen

Met circa zes schilderijen en dertig prenten laat Grappen en grollen zien welke thema’s de voorkeur hadden van de prentmakers en welke functie en boodschap zij de gekozen afbeeldingen meegaven. Dobbelaars en drinkers, hoertjes en oude koppelaarsters, kroegmuzikanten, straatschoffies en boeren werden populaire thema’s en dus goed verkocht, waarschijnlijk door de vaak aanwezige humor en spot. Door versregels toe te voegen aan het beeld werd dit effect, en soms ook de onderliggende moraal, versterkt ten opzichte van het originele schilderij, of kreeg de afbeelding een andere betekenis. Zo luidt het onderschrift van een gravure naar een schilderij van Dirck van Baburen met een fluitspeler: ‘De fluijt gaet soet, tgeluijt is eel. Maar Heer, hoe klinckt een out wijfs keel!’

Van schilderij naar prent

De prenten naar de Utrechtse Caravaggisten vallen onder de zogenoemde ‘reproductiegrafiek’: etsen en gravures waarop een bestaand schilderij door een onafhankelijke prentmaker als het ware is ‘vertaald’ in zwart-wit. Door de druktechniek is de afbeelding op de prent vrijwel altijd het spiegelbeeld van het origineel. De prentkunst was de enige manier waarop afbeeldingen op grote schaal konden worden verspreid.

In totaal zijn er dertig tot veertig originele prenten bekend, die in de zeventiende eeuw zijn gemaakt naar caravaggistische schilderijen uit Utrecht. Deze aantallen lijken klein, maar uit de hoeveelheid kopieën naar sommige prenten blijkt dat ze heel gewild waren. Het feit dat sommige afbeeldingen decennialang in omloop bleven en in verschillende uitvoeringen werden geproduceerd, bewijst hun populariteit, zowel onder de elite als onder de lagere sociale klassen. En tot ver buiten de eigen landsgrenzen.

Grappen en grollen in Utrecht, Caravaggio en Europa

Grappen en grollen is bedoeld als opmaat tot Utrecht Caravaggio en Europa, een grote tentoonstelling over de Europese navolgers van Caravaggio, die het Centraal Museum in 2018-2019 organiseert in samenwerking met de Bayerische Staatsgemäldesammlungen in München. Centraal staan de Utrechtse Caravaggisten.

Tentoonstelling Grappen en grollen
Centraal Museum Utrecht
20 mei t/m 10 september 2017 

Tekst en afbeelding via Centraal Museum.

Categorie: Kunst & Cultuur

Over Aniek Rooderkerken

Aniek studeerde Renaissance Studies, ging hiervoor naar Florence, Rome en Perugia. Op reis bezocht ze nog veel meer Italiaanse bestemmingen. Ze is de oprichter van Italië Uitgelicht en schrijft over reizen, kunst, cultuur en boeken. Ze schrijft ook op reizennaarpuglia.nl
avontuuropreis.com.

Dit vind je misschien ook leuk

Bianca Maria Sforza's verlovingsportretBianca Maria Sforza’s verlovingsportret
Uitzichtplatform van de beroemde Zuid-Tiroolse architect en ontwerper Matteo ThunKeizerin Sissi, thermale baden en een botanische tuin: het wellness walhalla Merano
Leonardo da Vinci, De Annunciatie, Galleria degli Uffizi FirenzeDe mooiste kunstwerken; Leonardo da Vinci’s Annunciatie in de Uffizi

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Next Post >

Dansen tussen de fietsen – Bologna

Primaire Sidebar

Ciao

Ciao! Mijn naam is Aniek en ik ben gek op Italië. Ik studeerde Renaissance Studies, ging hiervoor naar Florence, Rome en Perugia. Op reis bezocht ik nog veel meer Italiaanse bestemmingen. Op Italië Uitgelicht deel ik Italiaanse bestemmingen en reisverhalen, en schrijf ik over van alles rondom cultuur, tradities, kunst, boeken en culinair.

Lees meer

Op social media

Zoeken

Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van de mooiste verhalen en ontvang één keer per maand de beste reistips voor Italië!

Disclaimer & Privacyverklaring

Lees ook De Smaak van Italië

De nieuwe editie van De Smaak van Italië wil jij ook lezen! Bestel via deze link de nieuwe editie zonder verzendkosten!

• De beste tips voor stad en strand
• Piëmonte: weekend escape tussen de wijngaarden
• Gardameer: de 5 leukste plekken
• Arezzo: rondsnuffelen op de antiekmarkt
• Sicilië: het griekse hart van Syracuse
• Aan tafel bij Toscanini
• Ontdek de nieuwe recepten van kookboekauteur en foodsstyliste Janneke Philippi

Footer

Disclaimer

Blogs op deze website kunnen een samenwerking zijn of affiliate links bevatten. Dit betekent dat als je via één van deze links een aankoop doet, Italië Uitgelicht een kleine commissie ontvangt zónder extra kosten voor jou. Je leest meer hierover in de disclaimer.

Volg mij op social media

Over deze website

Italië Uitgelicht is onderdeel van Aniek Rooderkerken Adventure Media, ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder het KvK-nummer 71391177.

Meer reisinspiratie?

Op Avontuur op reis.com lees je over outdoor reizen, avontuur, natuur, fietsen en hiking.

Ga je op reis naar Puglia? Bekijk dan de website Reizen naar Puglia.

Copyright Italië Uitgelicht © 2023